'Er zouden meer mensenrechten meegewogen moeten worden in een migrantenzaak'

Mensenrechten zijn vastgelegd in het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens en worden getoetst door het Europees Hof voor de Rechten van de Mens. Maar rechters passen ze inconsequent toe, onderzocht Aarrass. Rechters maken een verschil tussen een binnenlandse kwestie en wanneer het grensoverschrijdend is en ze hebben te weinig oog voor de band die een migrant met het gastland opbouwt in afwachting van een verblijfsvergunning.

Meer mensenrechten spelen een rol bij toelating

Behalve de inmiddels bekende en breed geaccepteerde rechten op familiehereniging en het recht op bescherming tegen foltering, zouden meer mensenrechten zwaarder meegewogen moeten worden dan nu gedaan wordt in het wel of niet toekennen van een verblijfsvergunning. Zoals recht op godsdienstvrijheid en recht op onderwijs, legt Aarrass uit.

Vrijheid van godsdienst

Aarrass geeft het voorbeeld van een Imam die van over de grens naar Nederland gehaald wordt.

“In Nederland is het evident dat wij ons niet bemoeien met wie een katholieke geloofsgemeenschap aanstelt als religieus voorganger. Die keuze is ook beschermd onder de vrijheid van godsdienst.”

Maar als de Imam of dominee zich in het buitenland bevindt, dan ontstaat er discussie over en wordt er soms zelfs niet erkend dat recht op vrijheid van godsdienst in het geding is.

Recht op onderwijs

Wil Eikelboom, advocaat en voorzitter van de Vereniging Asieladvocaten Nederland vond het proefschrift een eye-opener. We zijn het erover eens dat een kind in Nederland recht heeft op onderwijs, dat is een grondrecht. “Maar als een meisje uit Afghanistan naar Nederland zou willen komen omdat ze daar geen onderwijs kan volgen, dan is dat nu geen reden om in Nederland te mogen verblijven.”

Onduidelijk en inconsistent

Aarrass onderzocht dat het Europees Hof voor de Rechten van de Mens onduidelijk en inconsistent is als het gaat om binding tijdens onrechtmatig verblijf. Dus bijvoorbeeld in afwachting van een verblijfsstatus. Aarrass zegt dat een asielzoeker tijdens onrechtmatig verblijf, dus bijvoorbeeld in afwachting van een verblijfsvergunning in een AZC, meer rechten opbouwt dan nu wordt meegewogen in een oordeel.

Binding is dat je vrienden maakt, bij een vereniging gaat of relaties aangaat.
Juridisch gezien bouw je nu pas binding met een gastland op, op het moment dat je een verblijfsvergunning hebt, legt de onderzoeker en jurist uit. Maar Aarrass bepleit dat die binding ook in afwachting van de verblijfsvergunning al ontstaat en dat zou in een rechtszaak zwaarder meegewogen moeten worden.

Asieladvocaat Wil Eikelboom vult aan: “De IND zegt eigenlijk, er was nog geen verblijfsrecht. En dus ben je banden op eigen risico aangegaan.”

Meer verblijfsvergunningen?

Leidt dit er nou toe dat er meer mensen kans maken op een verblijfsvergunning? Asieladvocaat Wil Eikelboom denkt van wel, maar houdt ook een slag om de arm: "Je hebt recht hebben, en recht krijgen." Wel zal hij deze punten zeker in een rechtszaal naar voren brengen.

Aarrass: “Een regering is gebonden aan het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens, en alle grondrechten daarin genoemd. Ik verwacht dat dit tot betere motivering leidt en dus betere belangenafweging.”