Banken bang voor witwassen: derde van beschuldigde bedrijven krijgt gelijk van rechter
- Nieuws
- Banken bang voor witwassen: derde van beschuldigde bedrijven krijgt gelijk van rechter
Steeds vaker verliezen Nederlandse bedrijven hun zakelijke rekening, omdat hun bank een potentieel witwasrisico signaleert. Om hun rekening te behouden, stappen bedrijven naar de rechter. In een derde van de gevallen met succes: zij krijgen hun rekening terug. Dit blijkt uit onderzoek van Argos, dat meer dan honderd openbare vonnissen in rechtszaken tussen banken en hun zakelijke klanten uit de afgelopen drie jaar analyseerde.
De banken en hun risicoklanten: een zaak voor de rechter - Argos
Verdubbeling van eenzijdige opzeggingen
Nederlandse banken zijn steeds alerter geworden op witwasrisico’s. Bij de vier grootste banken van Nederland zijn in 2021 bijna vierduizend zakelijke rekeningen opgezegd vanwege verdachte transacties, contact met veroordeelde criminelen of onverklaarbare omzetstijgingen. Dat is een verdubbeling ten opzichte van vijf jaar geleden. Dit blijkt uit een rapport van De Nederlandsche Bank.
Een andere reden voor de stijging in eenzijdige opzeggingen, is dat de banken hoge boetes vanwege gebrekkige witwasbestrijding willen voorkomen: “Banken zijn duidelijk actiever gaan acteren op witwasrisico’s en hebben de laatste jaren al behoorlijke boetes gekregen, honderden miljoenen”, vertelt Joras Ferwerda, expert op het gebied van witwassen en econoom aan de Universiteit Utrecht. “Ze proberen de risico’s, voordat ze voorkomen, al tegen te gaan door klanten gewoon weg te sturen.”
Media-aandacht
Maar in een derde van de gevallen is dit onterecht, blijkt uit een analyse van Argos. Het radioprogramma vond in totaal 55 unieke zaken uit de afgelopen drie jaar, waarbij een bedrijf naar de rechter stapte om zijn rekening terug te krijgen. Hoewel de rechtspraak slechts een deel van het totaal aan vonnissen publiceert, vond Argos een aantal duidelijke patronen.
Naast dat een derde van de bedrijven zijn rekening terugkrijgt, is de aanleiding voor het onderzoek van de bank naar een rekeninghouder erg opvallend: de meest aangevoerde reden is media-aandacht. Als een krant bericht over een inval van de FIOD bij een bepaald bedrijf, stuurt de bank vaak een vragenlijst naar het bedrijf op. Bovendien is de jurisprudentie niet altijd eenduidig in dit soort zaken.
Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.
Wanneer is risico te hoog?
Wanneer het witwasrisico voor banken te hoog is - waardoor bedrijven soms hun rekening verliezen - staat niet exact vastgelegd in de wet. “In de wet staat dat een bank iemand weg moet sturen als het witwasrisico te hoog is. Maar wanneer is iets te hoog? Dat is een open norm en de inschatting van de bank”, zegt Ferwerda.
Hij begrijpt wel waarom er niet duidelijk is vastgelegd wanneer het risico op witwassen te hoog is: “Als je precies op papier zou zetten wanneer het risico te hoog is, weten de criminelen natuurlijk meteen wat ze moeten doen om te voorkomen dat ze hun bankrekening kwijtraken. Je wilt dat een beetje vaag houden, maar dat leidt er automatisch toe dat een bank misschien een keertje te verdedigend is en iemand ten onrechte wegstuurt.”
Gerelateerd
