Minderjarige slachtoffers van seksuele uitbuiting doen bijna nooit aangifte

De aangiftebereidheid voor seksuele uitbuiting onder minderjarige is niet alleen in Amsterdam laag, maar ook in andere regio’s. In Oost-Nederland zijn het afgelopen jaar nog twee aangiftes gedaan, en in Rotterdam, Noord-Nederland en Limburg geen. Slachtoffers voelen zich vaak niet veilig genoeg om aangifte te doen. Daarnaast kan het jaren duren voordat een zaak wordt afgehandeld, en dat schrikt jongeren af.

Uitbuiting

“Het is een gevoel van onmacht, omdat je weet dat meerdere jongeren het slachtoffer zijn van seksuele uitbuiting”, zegt Jan de Jong, teamleider van de Zedenpolitie in Amsterdam. “Maar zonder aangifte is het lastiger om een zaak tegen een verdachte te beginnen. Als we het verhaal van het slachtoffer niet hebben, wordt het in een rechtszaak heel moeilijk.“

In de hoofdstad hebben naar schatting zo’n 100 jongeren te maken met seksuele uitbuiting. Ze worden door volwassen mannen aan het werk gezet als prostituee of stelselmatig misbruikt. Toch is de aangiftebereidheid van deze minderjarigen laag. In de afgelopen drie jaar is slechts één aangifte geweest. Gecombineerd met een aantal getuigenverklaringen heeft dat uiteindelijk geleid tot de veroordeling van een mensenhandelaar.

Verwerkingsproces

Als slachtoffers eenmaal de stap zetten om naar de politie te gaan, kan een aangifte of verklaring uiteindelijk uitblijven. Slachtoffers moeten vaak lang wachten voordat de zaak volledig is afgehandeld. “Dat kan wel zo’n drie jaar duren”, zegt Jan de Jong van de Zedenpolitie Amsterdam. “Ze moeten meerdere keren hun verhaal doen. Tegen de politie, tegen een rechter-commissaris, in de rechtbank. Dat schrikt vaak af. Ze zitten middenin hun verwerkingsproces.”

“Aangifte doen is voor jongeren vaak enorm belastend”, zegt Floor ’t Sas van Horizon, die jongeren behandeld die met seksuele uitbuiting te maken hebben gehad. “Het is een slepend proces. Slachtoffers moeten soms in details beschrijven wat er is gebeurd. En het kan jaren duren voordat er een zaak wordt afgehandeld. En elk willekeurig moment van dat proces word je er weer mee geconfronteerd. Vaak kunnen slachtoffers dat helemaal nog niet aan.”

Seksuele uitbuiting

In de KRO-NCRV 2Doc Wij Praten Niet is te zien hoe minderjarigen worstelen met de nasleep van seksuele uitbuiting. Regisseur Marjolein Busstra is getuige van therapiesessies tussen hulpverleners en jongeren. Daaruit blijkt dat de verhalen over mensenhandel en uitbuiting niet zo zwart-wit zijn als ze lijken. De documentaire toont de innerlijke strijd van de jongeren Dunya, Adil, Amy en Delilah, die proberen te breken met hun voormalige wereld. De premiere van de documentaire is op 9 april op het Movies that Matter festival en wordt op 12 april om 22.26 uitgezonden op NPO2.

Luister zondag 10 april naar Pointer: 'Wij praten niet' om 19:45 uur op NPO Radio 1