Recycling matrassen blijft ver achter in grote steden

Pointer onderzocht hoe de afvalscheiding voor matrassen in alle Nederlandse gemeenten is geregeld. In Amsterdam worden jaarlijks 100.000 matrassen bij het grofvuil gezet, terwijl slechts 7.000 naar een afvalpunt gaan voor de recycling. De milieustraat of het grofvuil zijn in de grote steden gratis. Naast Amsterdam doen Den Haag en Rotterdam het ook niet goed. In Den Haag worden jaarlijks 12.500 matrassen naar de milieustraat gebracht, tegenover 25.000 bij het grofvuil. In Rotterdam is dat 18.000 versus 27.000 bij het grofvuil. Over Utrecht zijn de grofvuil cijfers niet bekend.

Consument betaalt voor inzameling

Uit het onderzoek blijkt dat de situatie in andere Nederlandse gemeenten niet veel beter is. Dat komt mede doordat 25 procent van de gemeenten geld vraagt voor de inzameling van een matras bij een afvalpunt, het recycleplein of milieupark. Dat kost tussen de 2 en 25 euro per matras. Inwoners betalen gemiddeld 14 tot 100 euro als ze een matras thuis laten ophalen als grofvuil. Niet elke consument wil daarvoor betalen waardoor matrassen op straat of in de berm terechtkomen en ze in de verbrandingsoven eindigen.     

Matrassen kunnen ook bij de winkelier worden ingeleverd bij aankoop van een nieuwe. Maar winkeliers nemen niet altijd een oud matras in en ze vragen er gemiddeld tussen 10 en 60 euro per matras voor.

Overheidsdoelstelling te ambitieus?

Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat heeft met matrasproducenten afgesproken dat in 2028 minimaal 75 procent van de jaarlijkse verkochte matrassen moeten worden gerecycled. 

Voor die recycling is een afvalbeheerbijdrage ingesteld. Inzamelaars van matrassen, de gemeenten en winkeliers, krijgen vanaf 1 januari 2022 per matras 2,60 euro (ex btw) oplopend tot ruim 8 euro in 2028.    

Wendy de Wild, directeur van de Nederlandse Vereniging Reinigings Diensten: "De afvalbeheerbijdrage is een stap vooruit. Maar één ding is zeker, het huidige systeem voorziet er niet in om natte en vieze matrassen te recyclen. Het ontbreekt ons nu nog aan voldoende cijfers om te kunnen zeggen of de overheidsdoelstelling gehaald wordt, of te ambitieus is."

Sommigen gemeenten hebben wel een goede oplossing gevonden. Gemeente Brunssum levert bijvoorbeeld een plastic matraszak zodat het matras schoon en droog aangeleverd kan worden. Er zijn ook gemeenten die op afspraak een speciale matrassenronde rijden zoals Eindhoven en in heel Zeeland. En in één gemeente is het op maandag ‘happy hour’. In Son en Breugel mag je een matras gratis inleveren, op andere dagen betaal je 8 euro.

Luister zondag 27 maart om 19.00 uur op NPO Radio 1, KRO-NCRV Pointer: Matrassen horen niet in de verbrandingsoven.

Lees het achtergrondartikel op Pointer.nl