De macht van de Groningse pandjesbazen

Je hebt al eerder onderzoek gedaan naar de situatie van Groningse kamerbewoners, hoe begon dat?

Een jaar geleden startte ik met het onderzoek ‘Van wie is de stad’ voor het Gronings stadsblog Sikkom. Hiervoor heb ik samen met Jacobine Melis drie maanden lang onderzoek gedaan naar de particuliere huursector van Groningen. Onze conclusie was dat er een heleboel mis is met de particuliere huursector, maar dat hier weinig aan wordt gedaan.

Een van de opmerkelijke zaken die we tegenkwamen was dat de huurcommissie, het landelijk overheidsorgaan wat uitspraken doet over (huurprijs) geschillen tussen huurder en verhuurder, ongeveer 1.800 uitspraken had gedaan in Groningen. Toen ik deze openbare documenten ging analyseren bleek dat de huurder in negen van de tien gevallen gelijk had gekregen.

Verder kwamen in dit onderzoek veel schrijnende zaken naar boven. Zoals studenten die bedreigd en geïntimideerd worden door hun verhuurder als ze klagen over de huurprijs of onderhoud van de woning. Zelfs een verhaal van een jongen wiens laptop gestolen is omdat hij naar de huurcommissie stapte. Dit vond ik wel een van de schokkendste verhalen, er is zelfs een filmpje van de verhuurder die toegeeft aan deze jongen dat hij dit heeft gedaan om hem onder druk te zetten.

Een onthullend verhaal waarvan de website www.vanwieisdestad.nl zelfs werd bekroond met een extra prijs van de Groninger Persprijs. Maar hier stopte je onderzoek naar misstanden in de huursector niet?

Nee, na dit eerste onderzoek ben ik doorgegaan en ben ik landelijk gaan kijken naar alle uitspraken van de huurcommissie van begin 2010 tot begin 2016. In totaal meer dan 21.000 uitspraken. Hieruit bleek ook dat naar de huurcommissie stappen in zestig procent van de gevallen loont voor huurders. Deze uitkomst is ook door RTL Nieuws gebracht. Dat was best wel kicken.

Daarna heb ik voor de PostOnline vervolgonderzoek gedaan naar de vrije huursector. Als de huurprijs van je woning boven een bedrag van 710 euro uitkomt dan val je hieronder. De huurprijs wordt vastgesteld door de huurcommissie. Als een woning bijvoorbeeld op 711 euro uitkomt, dan valt deze in de vrije sector en mag de huurder daarom vragen wat hij wil, dus ook 1300 of 1500 euro. Maar uit dit onderzoek bleek dat de helft van de huurders in de vrije sector hier helemaal niet horen en recht hebben op gemiddeld een daling van 40 procent van hun huurprijs. Naar aanleiding van deze publicatie zijn ook nog Kamervragen gesteld door SP.

En nu dit onderzoek voor Argos?

Ja, hiervoor ben ik gevraagd door de Groningse onderzoeksjournalist en voormalig Argos-redacteur Lejo Siepe, met wie ik al sinds het begin van dit onderzoek contact heb, omdat ook hij zich heeft verdiept in de Groningse huisjesmelkers.

Kun je al een tipje van de sluier oplichten van waar het zaterdag over zal gaan?

Ik kan er nog niet veel over zeggen. Maar het zal onder andere gaan over de handhaving door de gemeente Groningen. Ook hebben we meer proces-verbalen en verhalen van bedreigde en gechanteerde studenten in handen gekregen.

Je doet nu precies een jaar onderzoek naar de huursector, wat vind je tot nu het meest schokkende wat je bent tegengekomen?

Nou, wat ik echt wel schokkend vind is dat er nog zo weinig is veranderd sinds onze eerste publicatie op 2 december vorig jaar. Twee weken daarvoor had ik een interview met de wethouder van gemeente Groningen. Ik heb het toen met hem gehad over de bedreiging en intimidatie van kamerbewoners, en ook bewijs aan hem voorgelegd. Onder meer het filmpje van de jongen wiens laptop was gestolen. Zijn reactie was dat dit echt niet kon. Hij zou hiermee naar de politie en de burgermeester stappen.

Toch krijg ik sinds deze eerste publicatie nog ongeveer elke maand een bericht van een individuele huurder, per mail, facebook of telefoon, die zegt dat hij geïntimideerd wordt door zijn verhuurder. Er is dus nog niks veranderd. Het enige dat er is veranderd is dat er nu een meldpunt huisjesmelkers is opgericht door gemeente Groningen. Maar het helpt duidelijk niet. Mensen worden nog steeds geïntimideerd. Zo’n meldpunt zet geen zoden aan de dijk.

Meer over de macht van Groningse pandjesbazen hoor je zaterdag 10 september in onderzoeksprogrammaArgos, tussen 14.00 en 15.00 uur op NPO Radio 1.