Janssen mikt met vaccin op maart

Maar dan moeten er geen strubbelingen zitten in de laatste onderzoeksfases van het Janssen-vaccin, zo benadrukt Schuitemaker. "We hopen dat we de resultaten kunnen overhandigen van de fase-3: dat is de klinische studie waarin we hopelijk aantonen dat ons vaccin beschermt tegen Covid19. Dat is ergens in januari. Dan weten we ook zeker of het vaccin echt werkt." Momenteel doen 40 duizend proefpersonen mee in deze derde onderzoeksfase. "De helft heeft een vaccin gekregen, de andere helft een placebo."

Begin volgend jaar moet er dan nog een belangrijke onderzoeksvraag worden beantwoord, vervolgt Schuitemaker. "Wanneer na vaccinatie begint die bescherming merkbaar te worden? Wanneer begint het immuunsysteem te werken met het aanmaken van antistoffen in reactie op de vaccinatie?"

Noodgebruik

En dan nog is de eindstreep niet binnen handbereik, legt de hoogleraar virologie uit aan Sven Kockelmann. Het Janssen-vaccin moet dan eerst langs de ballotage van het Europees Geneesmiddelen Agentschap en het CBG (College ter Beoordeling van Geneesmiddelen). Pas als deze medische agentschappen de kwaliteit, werking en veiligheid goedkeuren, kan er groen licht worden gegeven om het Janssen-vaccin uit te rollen.

"Dan is het nog een zaak van alle rapporten indienen zodat die bestudeerd en gecheckt kunnen worden door de autoriteiten die dan uiteindelijk hun stempel zetten dat het goedgekeurd is voor noodgebruik in eerste instantie", vertelt Schuitemaker. "En dat zal dan hopelijk zijn ergens eind februari, begin maart."

DNA-code virus

Sinds begin dit jaar werkt een team van honderd onderzoekers onder aanvoering van Schuitemaker met man en macht bij het dochterbedrijf van de Amerikaanse farmaceut Johnson en Johnson aan de ontwikkeling van een coronavaccin. Vanaf 10 januari als startdatum om precies te zijn, vult Schuitemaker aan. "Toen werd de DNA-code van het virus bekend. En vanaf die datum konden we ons onderzoek opstarten."

Acht miljoen doses

Het Janssen-vaccin mag dan in Leiden zijn ontwikkeld, de kans is klein dat het vloeibare goedje met antivirussen tegen Corona als eerste wordt uitgerold op de Nederlandse en Europese markt. Maar dat maakt niets uit, stelt Schuitemaker: "Mensen zijn nu onder de indruk van 100 miljoen doses, maar wereldwijd zijn we met bijna 8 miljard mensen. Niet de eerste zijn, is echt geen probleem."

Ons land heeft in elk geval met de Zuid-Hollandse farmaceut afgesproken acht miljoen doses af te nemen, vertelt Schuitemaker. "Maar dat zijn 'moving targets.' Vooralsnog gaat dit goed, maar of dat meteen in maart lukt weten we nog niet."

Vaccin voor de wereld

In tegenstelling tot het Pfizer vaccin, dat momenteel de koploper is onder de covid19-vaccins, kan het Janssen-vaccin gewoon worden bewaard in de koelkast van de huisarts of van het verpleeghuis. "We maken dus een vaccin voor de wereld." Een andere belangrijk voordeel: één prik volstaat. "Dat geeft natuurlijk enorme logistieke voordelen. Dat maakt het leven wel een stuk makkelijker."

Op de vraag van Sven Kockelmann in hoeverre er allergische reacties bij proefpersonen zijn opgetreden in de laatste onderzoeksfases van de vaccinontwikkeling bij Janssen, is het antwoord van Schuitemaker allesbehalve gereserveerd. "Een klein percentage krijgt een beetje koorts of last van de plek waar geprikt is of heeft last van vermoeidheid en hoofdpijn. Maar hier was dus alleen sprake van enkele dagen na de vaccinatie."

Meest invloedrijke vrouw

Deze week werd de 56-jarige viroloog overigens in het zonnetje gezet door Opzij. Gisteren riep het feministische opinieblad Schuitemaker uit tot de meest invloedrijke vrouw van het land in de categorie onderwijs en wetenschap. Schuitemaker werkte eerder aan vaccins tegen het hiv-virus, ebola en zika.

Met de uitverkiezing door Opzij is ze desgevraagd vereerd maar lang wil ze er verder niet bij stilstaan. "Het is een leuk compliment maar het mag ons vooral niet afleiden met de grotere missie waarmee we bezig zijn."

Download de NPO Radio 1-app

Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.