'Toen mijn dochter 18 werd, ben ik met haar over euthanasie gaan praten'

Praten over euthanasie

Marijkes dochter leed aan het syndroom van Hallervorden-Spatz, een progressieve ziekte waardoor het lichaam door de jaren heen aftakelt. "Ze had staven in de rug, een pijnpomp, ze kon vanaf haar twaalfde niet meer spreken, maar was geestelijk nog helemaal helder", legt Marijke uit. Toen haar dochter 18 werd begon Marijke voor het eerst over euthanasie, om ondragelijk lijden verder te voorkomen. "Ze had een computer met een heel groot toetsenbord, daarop heeft ze zelf de euthanasieverklaring geschreven." Dit tot grote schrik van Marijkes echtgenoot. "Maar ik zei tegen hem: het is haar recht om te weten wat er mogelijk is."

'Vergelijk het met seksuele voorlichting'

Over euthanasie bij je eigen kind beginnen is natuurlijk niet gemakkelijk. Toch vond Marijke het geen moeilijke stap om dit aan te kaarten. "Ik vergelijk het een beetje met seksuele voorlichting. Het is een zakelijk iets dat je gewoon moet bespreken met je kind. En vooral niet in de emotie gooien."

'Mooie dood'

Het verhaal van Marijke is een goed voorbeeld van de bespreekbaarheid van het onderwerp. Dat ziet ook journalist Barbara van Beukering. Zij sprak met nabestaanden van mensen die euthanasie hadden laten plegen. "Euthanasie is niet langer een taboe, heel veel mensen kennen wel iemand die euthanasie is gestorven", vertelt Van Beukering. Na de interviews is Van Beukering euthanasie gaan zien als een 'mooie' dood. "Zo zien veel nabestaanden het ook. Het moment kan goed voorbereid worden, de familie kan erbij zijn, er kan nagedacht worden over laatste woorden en zelfs een laatste avondmaal."

Meer individualisme, minder conservatief

De Toetsingscommissie Euthanasie bracht cijfers naar buiten. Hieruit bleek dat afgelopen jaar vaker dan ooit euthanasie werd toegepast. Volgens voorzitter van de commissie, Jeroen Recourt, heeft dit met meerdere aspecten te maken. "We worden meer individualistisch en beslissen steeds meer over ons eigen leven", vertelt Recourt. "Daarnaast worden we over het algemeen minder conservatief als het gaat om dit soort onderwerpen."

Ook wordt er vandaag de dag breder gekeken naar het begrip 'ondragelijk lijden'. Zo wordt er niet alleen gekeken naar lichamelijk maar ook naar psychisch lijden. Recourt: "In de praktijk zie je dat het psychisch lijden langzaam terrein wint, al is het nog een minderheid."