De evolutie van onze tanden: van schubben tot glazuur dat 'sterker is dan staal'
- Nieuws
- De evolutie van onze tanden: van schubben tot glazuur dat 'sterker is dan staal'
Die witte glimmers in je mond heb je natuurlijk niet zomaar. Ze zijn vooral nuttig, maar bepalen ook veel ons zelfbeeld. Door de evolutie heen zijn ze echter wel door een paar fases heen gegaan. Paleontoloog Lars van den Hoek Ostende legt bij Spraakmakers uit hoe we bij ons gebit "van staal" zijn uitgekomen.
Video niet beschikbaar
Van den Hoek Ostende wil gelijk uit de lucht halen dat ook ons gebit van ivoor zou zijn. "Het is van glazuur, dat is nog harder dan ivoor", vertelt de paleontoloog. "Ivoren beeldjes kan je gewoon uitsnijden. Glazuur is net zo hard als staal." Ivoor is dus kwetsbaarder en evolutionair gezien minder handig. "Je wil heel goed kunnen eten en je wil dat kunnen blijven doen. Dus je wil zo hard mogelijk materiaal in je mond hebben."
Perfect gebit
Onder glazuur zit tandbeen, wat hetzelfde is als ivoor, en dat kan blijven groeien. Bij olifanten, die geen glazuur hebben, groeit het dus terug. En haaien wisselen hun hele leven door. De mens heeft in die zin een "perfect" gebit na ons melkgebit.
"Het gebit is de eerste methode om ervoor te zorgen dat we de energie uit ons eten krijgen", zegt Van den Hoek Ostende. Dat doen we door goed te kauwen en onze snijtanden te gebruiken voor vlees.
Notenkraker
Een eerdere menssoort had veel plattere tanden en wordt daarom wel de "notenkrakermens" genoemd. "Zijn tanden waren bijna vier keer zo groot als de onze en dat was een vegetariër. Die zal op de Afrikaanse vlaktes wortels en dergelijke gegeten hebben. Heel vezelrijk voedsel waarvoor die ontzettend veel kauw kracht nodig had."
Vissenschubben
De mens stamt in verre verte af van een vissoort. Ook bij die vis is iets van glazuur teruggevonden, maar dan in zijn schubben. "Het oudste glazuur ooit gevonden zit in vissenschubben. Het is dus helemaal niet begonnen als iets om mee te kauwen. Het is begonnen om de buitenkant van het lijf te beschermen", legt de paleontoloog uit.
Die vis is in de evolutie kaken gaan ontwikkelen, waarna de schubben meer naar binnen trokken en uiteindelijk evolueerden tot tandjes. "Die puntjes worden steeds groter zodat je er ook mee kan doden bijvoorbeeld, want je kan je prooi ermee grijpen", aldus Van den Hoek Ostende. En wat heeft de evolutie voor de huidige mens in petto? Van den Hoek Ostende vermoedt dat de verstandskies in de toekomst verleden tijd is.
Mis niets met de nieuwsbrief van Spraakmakers
Spraakmakers maken we mét jou als luisteraar. En om jou zoveel mogelijk bij ons programma te betrekken, versturen we een dagelijkse nieuwsbrief. Hierin vind je de stelling van de dag, de onderwerpen in de uitzending en een interessant artikel dat zeker het lezen waard is. Zo kun je gemakkelijk meepraten en mis je nooit meer iets!
Gerelateerd
