Praten met lotgenoten is waardevol bij dwangstoornis

In Nederland hebben ruim 200.000 mensen last van een dwangstoornis, ook wel OCD (Obsessive-Compulsive Disorder) genoemd. Patiënten ondervinden er ook écht last van volgens psychiater Menno Oosterhoff: “Je functioneren en welbevinden worden beïnvloed. Daardoor kunnen sommige patiënten niet werken en lukt het ze bijvoorbeeld niet om een partner te hebben.”

Wat is OCD?

Een dwangstoornis of obsessive-compulsive disorder (OCD) is een psychische aandoening waarbij de patiënt last heeft van terugkerende dwanggedachten of handelingen. Deze gedachten zorgen voor veel onrust en angst, en hebben een prominente rol in het dagelijks leven van de persoon. Naar schatting hebben ongeveer 200.000 duizend mensen in Nederland een dwangstoornis, ongeveer evenveel mannen als vrouwen. Waar de stoornis vandaan komt is niet bekend, maar wel is duidelijk dat erfelijkheid, stress en trauma een rol kunnen spelen in het ziektebeeld.

{youtube url="https://www.youtube.com/watch?v=ivyLkTcvanQ" start="false"}

Oosterhoff heeft zelf ook een dwangstoornis. Bij hem uit het zich in ‘volledigheid’: “Bij mij begon het met het schrijven in een dagboek en op een gegeven moment moest ik álles opschrijven wat ik bedacht. En als ik dan thuis kwam, dan had ik tien dingen en als ik dan één ding niet meer wist dan ging ik net zo lang nadenken totdat ik het weer wist. Ik had het gevoel dat mijn leven afhing van datgene dat ontbrak”, zegt Oosterhoff. Zijn hele weekend kon verpest worden door iets dat voor de meeste mensen geen issue is, alleen maar omdat hij iets was vergeten.

OCDcafé

“Ik bracht vanuit mijn werk als psychiater al vaker mensen in contact met dezelfde klachten, dus ik had al appgroepen”, zegt Oosterhoff. Hij benadrukt dat veel mensen zich alleen voelen in hun stoornis, omdat ze niemand anders kennen die hetzelfde meemaakt. Twee jaar geleden heeft hij ‘De dag van de dwangstoornis’ georganiseerd zodat mensen elkaar konden ontmoeten en dat sloeg aan. Zo kwam het idee om het OCDcafé in Groningen op te zetten, maar corona gooide roet in het eten en zo is het een online-café geworden. Dat heeft als bijkomend voordeel dat er meer mensen aan kunnen meedoen voor wie Groningen te ver weg is.

Lotgenoten

Uit breder onderzoek blijkt dat je er niet spontaan van af kunt komen en dat je echt hulp nodig hebt. Er zijn twee belangrijke behandelingen: cognitieve gedragstherapie en medicatie. Maar er met iemand over praten kan ook al helpen bij de zelfacceptatie. “In een appgroep vertelde iemand dat hij het heel fijn vindt om met lotgenoten te praten, want met hulpverleners blijft het vaak toch wat oppervlakkig. Lotgenoten herkennen die onrust en weten wat dat met je doet”, kreeg Oosterhoff te horen.

Omdat hij zelf weet wat het betekent kan hij andere mensen er ook mee helpen. “Je weet met je hoofd dat zo’n stoornis slopend is, maar je voelt het niet met je hart. Het voelt alsof je leven ervan afhangt en mensen herkennen het onderling. En het neemt een groot deel van de schaamte weg omdat iederéén er in zo’n groep last van heeft.”

Als je zelf last hebt van klachten en behoefte hebt om contact te hebben met lotgenoten kun je meer informatie vinden op de website van het OCDcafé.

Nieuwsweekend op NPO Radio 1

Iedere zaterdagochtend tussen 08:30 en 11:00 uur presenteren Mieke van der Weij en Peter de Bie het programma Nieuwsweekend voor Omroep MAX.