Dolle Mina's opnieuw op de barricade: hebben eerdere protesten dan niks betekend?

De jaren '70 tekenden zich door maatschappelijke onrust. "Er werd veel geprotesteerd", vertelt Dolle Mina-oprichter Dunya Verwey. Zij studeerde in Amsterdam en was ook bij de Maagdenhuisbezetting. Het viel Verwey op dat mannen daar altijd het woord namen. "Het was alsof wij vrouwen geen stem hadden."

Daar moest verandering in komen. Dat begon onder andere bij 'Baas in eigen Buik'. "Dat is een kreet die in één beeld alles zegt", zegt Verwey. "Het hele thema van seksualiteit was toen zwaar in de taboesfeer en dat is het eigenlijk nog steeds."

Acties van de Dolle Mina's

En zo zijn er nog vele acties door de jaren heen die aan de Dolle Mina's worden gekoppeld. Denk aan het nafluiten van mannen, waar de vrouwen de rollen eens omdraaiden. Dat was het favoriete protest van Verwey: " Dat mannen het nou eens zelf zouden ervaren om lastiggevallen te worden, om jouw uiterlijk. (...) Ik denk dat het aan de kaak stellen, brengt verandering. Maar ik moet wel zeggen, de straatintimidatie is iets wat van alle tijden is en het is niet verminderd. Het wordt erger, denk ik."

Maar ook in 2013 trokken de Dolle Mina's eropuit toen de sprintertreinen geen toiletten bleken te hebben. In een trein die tussen Groningen en Amsterdam reed werd een toilet opgezet, maar bij het volgende station werd de groep al gelijk uit de trein geplaatst. Maar, niet voordat de conducteur hen toefluisterde dat hij het er wel mee eens was.

Korset in de fik

Een van de demonstraties die nog bij velen op het netvlies gebrand staat, is toen de Dolle Mina's een korset in de fik staken bij het Wilhelmina Druckermonument. Wilhelmina Drucker was een politica en één van de eerste feministen. "Eigenlijk is zij de voorvrouw van Dolle Mina, waar wij ons aan gespiegeld hebben. (...) Het was een ongelofelijke dappere en doortastende vrouw. Haar bijnaam was IJzeren Mina. Dat 'Dolle', dat hebben wij verzonnen."

Aan de vooravond van het in brand steken van het korset, werd Claudette van Trikt opgetrommeld. 'We gaan actievoeren voor de bevrijding van de vrouw', werd tegen Van Trikt gezegd. Zij aarzelde niet, vertelt ze: "Natuurlijk ging ik mee. Zo ben ik erin gerold en ik vond het geweldig."

Dubbele moraal

Een van de drijfveren van Van Trikt zit in haar achtergrond. Opgegroeid in Aruba werd zij geconfronteerd met een dubbele moraal: mannen mochten meer dan vrouwen. Dat viel onder 'machismo', zoals dat op de eilanden werd genoemd. "Ik zocht de vrijheid (...) en ik merkte dat ik in de bewegingsvrijheid beknopt werd", vertelt Van Trikt. Dat zij zich aansloot bij de Dolle Mina's werd in haar familie niet goed ontvangen: "Die vonden het een beetje een schande."

Maar, dat hield Van Trikt niet tegen, en dat doet het nog steeds niet. Het korset dat toen verbrand werd, symboliseerde de inperking op alle levensterreinen. Het gebrek aan ontplooiingsmogelijkheden. En dan hebben we het over de jaren '60, '70. Maar is het niet nog steeds zo?", vraagt Verwey zich hardop af.

Terug de barricades op

Nu gaan de Dolle Mina's weer de barricades op. Zij verzamelen zich wederom bij het Wilhelmina Druckermonument. Zowel om stil te staan bij het korset-protest van 55 jaar geleden, als om de huidige tijd: "Het is weer nodig omdat we merken dat dingen teruggedraaid worden", aldus Van Trikt. Denk daarbij aan de grote anti-abortusbeweging, ongelijke lonen tussen mannen en vrouwen of de crèche die onbetaalbaar is voor mensen met lagere inkomens.

"Er is een trend terug naar het traditionele. En dat gaat sluipenderwijs", aldus Verwey. "Als er geen tegengeluid komt dan verandert de maatschappij die richting op."