'Suriname lag niet in de frontlinie, maar wel in het hart van de Tweede Wereldoorlog'

"Er was veel bauxiet in Suriname en daar aasden de Amerikanen op. Bijna 2000 Amerikaanse soldaten kwamen er om bauxiet te winnen. Met bauxiet maak je aluminium en met aluminium maak je vliegtuigen en wapens. Zonder Suriname, geen overwinning dus", zegt Emma Lesuis.

Spitfire

"Suriname lag niet in de frontlinie, maar wel in het hart van de Tweede Wereldoorlog", aldus Kathleen Ferrier. "Onder druk van de Verenigde Staten heeft koningin Wilhelmina op 6 december 1942 in een toespraak gezegd dat het haar streven is om de koloniën autonomie en gelijkwaardigheid te geven. Dat heeft men in Suriname heel goed opgepakt, dat lieten ze zich niet afpakken."

"Suriname heeft van meet af aan een enorme betrokkenheid bij Nederland getoond. Nadat op 5 mei 1940 Nederland in oorlog kwam, had Suriname op 14 september het geld bij elkaar om een Spitfire te kopen. 'We zullen laten zien dat wij een gelijkwaardige partner zijn van Nederland'."

Eigenwaarde

"Afgelopen maart was ik twee weken in Suriname, toen ging ik ook naar het archief", vertelt Emma Lesuis. "In dat jaar ging het over het 'Spitfirefonds'. Er werden evenementen georganiseerd om geld op te halen. Dat was heel mooi om te lezen. De eigenwaarde van de Surinamers groeide heel erg tijdens die periode. 'We kunnen het zelf ook, we hebben Nederland helemaal niet nodig'", aldus Emma Lesuis.

"De Duitsers gingen ook naar Suriname en werden er geïnterneerd", weet Kathleen Ferrier. "Toen ze zagen dat die schepen vol bauxiet Suriname uit gingen, kwamen Duitse onderzeeërs voor de kust van Suriname die boten verhinderen. Een krakkemikkige boot werd door de Duitsers naar Suriname gestuurd en tot zinken gebracht, zodat de boten niet meer door de Surinamerivier weg kunnen gaan. Tot op de dag van vandaag wordt de Surinaamse economie daardoor ernstig geraakt. Dat verhindert nog steeds dat we een grote Surinaamse haven hebben."