Sterfdag Mussolini: 'Wanneer een dictator sterft, is zijn carrière niet voorbij'

Mussolini regeerde tussen 1922 en 1943 in Italië. Door middel van propaganda en terreur maakte hij van het Zuid-Europese land een antidemocratische en totalitaire staat.

Geëxecuteerd

Als grondlegger van het fascisme was hij een inspiratiebron voor Adolf Hitler en drukte hij decennialang zijn verwoestende stempel op Italië. In 1943 werd hij daar van de de troon gestoten en twee jaar later werd hij op de vlucht geëxecuteerd aan de oevers van het Como-meer.

Rasson is emeritus hoogleraar Franse letterkunde. Op een bezoek aan zijn geboortedorp, kwam hij erachter dat Mussolini dan wel in 1945 vermoord is, maar dat hij pas in 1957 in zijn huidige graf terecht is gekomen. "Toen heb ik mij de vraag gesteld wat er met zijn stoffelijk overschot gebeurd is", vertelt hij in Spraakmakers.

Anoniem graf

Na zijn dood worden de resten van Mussolini overgebracht naar het Loretoplein in Milaan. Daar wordt het lichaam op een gruwelijke manier verminkt als afrekening, waarnaar het in een anoniem graf beland ter noorden van Milaan.

Het is een jonge neofascist die één jaar later de resten van de dictator weer opgraaft om te laten zien dat het fascisme in Italië nog niet dood is en om zijn held een waardige begraafplaats te geven.

Franco

Toen herinnerde de Franse letterkundige Rasson zich: "Verdorie, dat hebben ze ook met de Franse Pétain gedaan. Ook hij is opgegraven, weliswaar iets later." Ook de Spaanse dictator Franco is onlangs nog verplaatst.

Politiek met lijken

"Men doet aan politiek met dode lichamen", zet Rasson. Kijk naar Spanje: wat er recent met Franco gebeurd is. Er is duidelijk aan politiek gedaan met het lijk van Franco." Rasson noemt het terecht, maar met het opgraven van het lichaam van Franco werd jaren na zijn dood nog een soort 'revanche' genomen.

Verstopt lijk

Het lichaam van Mussolini dat werd opgegraven, wordt uiteindelijk ook weer teruggevonden en geeft de Italiaanse overheid kopzorgen. "Je moet bedenken dat het 1946 is en de wonden van het fascisme nog vers zijn." Uiteindelijk wordt het lichaam dubbelgevouwen in een sinaasappelkist gestopt en verstopt in verschillende kloosters om Milaan.

Het is pas in 1957 dat men besluit het lichaam terug te geven aan de familie en dat hij wordt bijgezet in de familiegraf in zijn geboortedorp.

Bedevaartsoord

Waar het lichaam van Hitler vrij snel vernietigd werd om verafgoding te voorkomen, is het graf van Mussolini wél verworden tot een bedevaartsoord. "Het dorpje staat in het teken van Mussolini cultus."

Rasson beschrijft dat wanneer je door de hoofdstraat wandelt je talloze winkeltjes ziet die fascistische prullaria kopen. Zo heb je kopjes met het hoofd van Mussolini en Hitler en uitgaven van Mein Kampf. "Dit kun je je in Duitsland niet voorstellen."

Download de NPO Radio 1-app

Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.