Had neanderthaler altijd knuppel en baard? 'Nee, de vrouwelijke neanderthaler is onderbelicht'
- Nieuws
- Had neanderthaler altijd knuppel en baard? 'Nee, de vrouwelijke neanderthaler is onderbelicht'
Denk eens aan de eigenschappen van een neanderthaler. Kom je uit op een woeste blik, krachtig, baard, berenvel en een knuppel in de hand? Dan dacht je ongetwijfeld aan de mannelijke variant. Maar er waren natuurlijk ook vrouwelijke neanderthalers. Volgens historicus Tineke Bennema is deze groep onderbelicht. Zij wil dat daar verandering in komt door middel van beter onderzoek, zegt ze in Villa VdB.
Video niet beschikbaar
Door een grap in de Facebookgroep van amateur- en professionele archeologen werden haar ogen geopend. "Er werden twee animaties gedeeld, een van neanderthalers en een van homo-sapiens. De kern van de animaties was dat we nog niet ver geƫvolueerd zijn. Toen ik aandachtiger keek, bleek dat er 50 tot 60 mannen in de animaties zaten en geen enkele vrouw. Ik ben verder gaan kijken hoe neanderthalers en homo-sapiens geportretteerd worden op internet. Ik kwam er achter dat er vooral plaatjes zijn van stereotype mannen. En dat vrouwen amper in beeld zijn."
Onderzoek doen naar de normale boeren en burgers in de historie levert een diverser geschiedenisbeeld op.
Sociale structuren onduidelijk
De man wordt als norm genomen en dus is er te veel aandacht voor de mannelijke kant van neanderthalers. "Er wordt onderzoek gedaan naar het jagen van neanderthalers en homo-sapiens en hoe ze samenwerkten, maar niet naar de sociale structuren en wat de rol van de vrouwen hierin was." Ze krijgt naar eigen zeggen ook bijval van archeologen. "Zij zeggen ook: 'in de meeste reconstructies staan mannen centraal en dat moet echt beter.'"
Diverser beeld
Feminist curiosity zou het fenomeen van onderbelichte vrouwen in de geschiedenis verhelpen volgens de historicus. "De kern van deze manier van onderzoek doen, is dat je niet de machtige heersers en koningen centraal zet in onderzoeken, maar juist onderzoek doet naar de normale boeren en burgers in de historie. Daarmee krijg je een veel diverser beeld van de geschiedenis." Daar zit wel een risico aan, aldus Bennema: "Waar archeologen bang voor zijn, is dat ze dan aan rolbevestiging gaan doen. Want mogelijk krijg je dan al snel de stereotypen dat de vrouw thuisbleef om de grot op te ruimen en om de kinderen te verzorgen."
Villa VdB
Villa VdB (Omroep MAX) hoor je van maandag t/m donderdag van 14.00 tot 15.30 uur op NPO Radio 1. Gepresenteerd door Jurgen van den Berg.