Dit is waarom ons eten zo goedkoop is
- Nieuws
- Dit is waarom ons eten zo goedkoop is
Een kilo aardappels. In de winkel betaal je er 1,30 euro voor, de boer krijgt uiteindelijk zeventien cent. En dat is te weinig. Waarom is er een discussie over de prijzen van onze spijzen opgelaaid? Milou Brand zoekt het uit in de Onzichtbare Hand en achterhaalt het verhaal achter supermarktproducten.
De gemiddelde consument gaat voor zijn dagelijkse boodschappen niet naar de boer, maar naar de supermarkt. Behalve Jort Kelder: "er zijn weken dat ik niet in de supermarkt kom. Ik kook nooit, ik heb geen afzuigkap." Maar waarschijnlijk kom jij wél zo nu en dan in de supermarkt. Heb je je weleens afgevraagd wat een boer voor zijn producten krijgt?
Ferrari
Naast de aardappelboer een voorbeeld van de melkveehouder: hij krijgt 0,33 cent liter melk. In de winkel betaal je drie keer zoveel. Pieter Hotse Smit schrijft over voedsel voor de Volkskrant en hij vindt dat er wel wat geld voor boeren bij mag. "Ik kom bij best veel boeren en daar zie je dat ze heel hard moeten werken voor een niet al te hoog inkomen."
De Onzichtbare Hand
De Onzichtbare Hand is een economie-podcast van het radioprogramma dr Kelder en Co. Voor iedereen die zich wil inwijden in de geheimen van de economische wereld, zonder ingewikkeld gewauwel. Met Milou Brand, Jort Kelder, Suzanne Streefland en gasten. In deze aflevering is Volkskrant-journalist Pieter Hotse Smit te gast.
Moet een boer genoeg verdienen om een zwembad aan te leggen in zijn achtertuin en een Ferrari te rijden? Dat is overdreven. Het punt is volgens journalist Suzanne Streefland dat er teveel macht bij afnemers ligt. "Je weet gewoon in een markt waar heel veel boeren zijn en maar weinig afnemers, dat de eerste groep niet veel invloed heeft op de prijs. En waarschijnlijk ook onderbetaald wordt."
Strengere regels
Dat is niet alleen vervelend voor de boer die geen Ferrari kan aanschaffen (uitzonderingen daargelaten). In de huidige prijzen van reguliere supermarkten worden de maatschappelijke kosten van de producten niet meegenomen. Doordat de boer maar weinig krijgt voor zijn waren, kan hij ook moeilijker investeren in duurzame landbouw of een beter leven voor zijn vee.
Onlangs presenteerde minister Carola Schouten van Landbouw een rapport waarin staat dat ze vindt dat boeren die goed werken een betere prijs moeten krijgen. Journalist Suzanne Streefland: "dat is een mooie ambitie, maar ik sprak onlangs een akkerbouwer en die voldoet aan allemaal strengere regels qua milieu en het gebruik van bestrijdingsmiddelen. Precies zoals de minister het wil, alleen hij krijgt er qua prijs niets extra’s voor van zijn afnemers. De investering kost hem duizend euro per vierkante meter en dat moet hij dus uit eigen zak betalen."
Het goedkope alternatief
Tegelijkertijd zou het ook helpen als de consument bereid is wat meer te betalen. Maar dat blijkt vooralsnog maar weinig het geval. Zo zijn het zware tijden voor duurzame supermarktketen Marqt, die onlangs bekendmaakte in de problemen te zitten. De supermarktbezoeker probeert het toch liever een deurtje verderop, het goedkope alternatief.
We moeten volgens Smit verder kijken dan alleen een betere prijs voor boeren en ook letten op het aanbod in de supermarkten. Er ligt nu nog te veel spotgoedkoop ongezond voedsel in de schappen. "Er komt geen belasting op suiker of vethoudende producten en de BTW op gezonde producten wordt niet verlaagd. Als er altijd een goedkoop alternatief is dan blijven mensen dat ook eten. De prijs van slecht eten moet omhoog. Daar mag meer aandacht voor zijn in de plannen van de minister."
Gerelateerd
