Een hofnar inzetten op je werk: heel wat anders dan je denkt

Bewaker van de werkelijkheid

De hofnar was vroeger de enige die de koning de onverbloemde waarheid kon vertellen. Was je geen hoofdnar dan werd je direct onthoofd als je dat deed. "Als je dat naar de tegenwoordige tijd trekt, krijg je een bewaker van de werkelijkheid", vertelt Hoedemakers.

Dat klinkt misschien als een naam van een superman, maar het komt volgens drs. Hofnar op het volgende neer: bij een organisatie heb je een gewenste en een gevoelde werkelijkheid. De gewenste werkelijkheid zie je terug in een missie of visie van een bedrijf. De gevoelde werkelijkheid is hoe de werknemers het werkelijk ervaren en voelen. Tussen die twee werkelijkheden zit volgens Hoedemakers altijd een gat. "Als hofnar probeer ik dat gat te overbruggen met de drs. Hofnarmethode."

Tegengaan van Jaknikkers

Wat Hoedemakers wil veranderen is een oneerlijke blik op de werkelijkheid. "Bij machthebbers heb je veel jaknikkers om je heen, omdat we van machthebbers afhankelijk zijn voor ons imago of het geld. De baas betaalt toch je salarisstrook", zegt hij. Mensen doen om die reden soms gekke dingen, vertelt Hoedemakers.

Dat kan gaan over besluitvorming, maar ook over grensoverschrijdend gedrag en spanningen op de werkvloer. CEO’s weten volgens Hoedemakers vaak niet wat er daadwerkelijk speelt op de werkvloer wanneer belangen geen rol spelen. "Want van wie hoor jij nou de belangeloze waarheid terug?"

Undercover boss

Het liefst is een hofnar iemand van buiten, maar dan wel een 'outsider from the inside', vertelt Hoedemakers. "Je kan het een beetje vergelijken met het programma Undercover Boss." In dat programma gaat de baas undercover en draait hij of zij mee in de processen om te kunnen zien wat er werkelijk speelt. "Dat doet een hofnar ook, alleen is hij dan niet undercover", legt Hoedemakers uit.

Clowntje van de middeleeuwen

Bij binnenkomst wordt de hofnar niet altijd meteen serieus genomen en dat heeft te maken met welk beeld mensen bij de term hebben, legt Hoedemakers uit. "Want een hofnar is toch dat clowntje uit de middeleeuwen? Ja, dat is een van die functies", zegt hij. Af en toe grappig zijn hoort er dan ook zeker bij. Maar het is veel meer dan dat, legt Hoedemakers uit.

Geen adviseur

Een hofnar klinkt als een adviseur, maar dat is het niet. "Het gaat namelijk niet om míjn advies. Een adviseur geeft zijn of haar adviezen. Bij mij gaat het niet over mij", zegt Hoedemakers. "Ik haal neutrale informatie op uit de organisatie. Dus de adviseurs zijn eigenlijk daadwerkelijk de mensen uit de organisatie."

De hofnar probeert alle kanten te belichten. "Vaak, en vooral de laatste tijd, wordt er veel eenzijdig belicht, en dan heb je ook eenzijdige informatie waarbij je moet sturen." Volgens Hoedemakers moet je het zien als een medewerkerstevredenheidsonderzoek, gecombineerd met een 360 graden klantentevredenheidsonderzoek, en een omgevingsonderzoek. Het is volgens hem zo compleet mogelijk.