Millennials: hoe sneu zijn ze nu écht

De generatie geboren tussen 1980 en 2000 betreedt as we speak de arbeidsmarkt en is misschien wel het meest mediagenieke onderwerp van deze tijd. Millennials, ook wel Generatie Y genoemd, worden afgeschilderd als lui, reislust-/zuchtig en verwend.

Tegelijkertijd moeten ze het zien te rooien op een flexibele arbeidsmarkt waar vaste contracten een vrijwel onhaalbaar streven zijn. De millennial kan het wel schudden, zeggen ze, en is financieel slechter af dan zijn/haar ouders.

Struikelblok of springplank

Milou en haar vaste podcastpartner, journalist Suzanne Streefland, behoren tot de veelbesproken generatie en vinden het hoog tijd om het eens vanuit een millennialperspectief te bespreken.

Is de flexibele arbeidsmarkt een struikelblok of juist een springplank? Zelf niet in de veronderstelling het ontegenzeggelijk slecht voor te staan, leggen ze de kwestie voor aan arbeidssocioloog dr. Fabian Dekker.

Superstar arbeidsmarkt

Volgens dr. Fabian valt het allemaal ontzettend mee. "Met driekwart van de millennials gaat het gewoon heel goed. Sterker nog, dit is de tijd van de superstar arbeidsmarkt. Je kan ZZP'er worden, je kan switchen tussen bedrijven en 'hybride' gaan. Dat is dus deels in loondienst en deels zelfstandig. De jongere generatie wisselt ook wat meer van baan." Er is veel ruimte om je eigen pad op de arbeidsmarkt bepalen en daar zelf invulling aan te geven.

Dat is een groot verschil met eerdere generaties, voor wie de levensloop een voorspelbaar patroon had. Na de studie één baan vinden en daar blijven werken. Misschien veertig jaar dezelfde werkgever, maar gemiddeld toch zeker zo’n twaalf jaar dezelfde baan, hetzelfde kantoor, dezelfde stoel. Het werkzame leven van de millennial kent meer vrijheid en afwisseling.

Lageropgeleide millennials

Een kanttekening is wel dat een kwart van de jongeren helemaal niet zit te wachten op flexibele contracten of een ZZP-constructie. Fabian: "Het zijn vooral de millennials die werken in de logistiek, de bouw, postbezorging en de zorg. Die willen eigenlijk gewoon liever in loondienst werken, maar hadden geen keuze. Ze konden hun werk alleen blijven doen met een tijdelijk contract of als ZZP’er."

Een deel heeft het dus moeilijk op de flexibele arbeidsmarkt en dat zijn dus veelal de jongeren met een lagere opleiding. Voor hen is al die flexibiliteit vaak geen keuze en het zijn vaak ook niet de banen met de hoogste lonen.

Deze groep loopt behalve op de arbeidsmarkt ook op andere gebieden kansen mis. "Zo is een huis kopen vaak lastig met een flexibel contract en bouw je als zelfstandige ook geen WW op", zegt Fabian. Voor deze groep is het dus moeilijker om klappen op te vangen of om vermogen op te bouwen.

Café Latte

Maar voor het overgrote deel pakken al die flexibele mogelijkheden heel goed uit. Jort Kelder, die de rol van alwetend Orakel vervult in deze podcast: "ik heb nooit medelijden met een generatie. Die millennials worden altijd vanuit het negatieve bekeken, maar volgens mij hebben ze bijna allemaal rijkere ouders dan míjn generatie".

"En ze hebben heel veel mogelijkheden", vervolgt het Orakel. "Reizen is ontzettend goedkoop; heel veel producten zijn toegankelijker. Bijvoorbeeld telefoon en internet, en je kan café latte drinken. Dat kende ik niet. Wij dronken koffie verkeerd. Dat is precies hetzelfde, maar toch anders. Er zijn nu ontzettend veel dingen die het leven prettiger maken."

Unieke situatie

Echt sneu zijn ze volgens Jort Kelder dus niet, aangezien we feitelijk inmiddels wel één van de meest flexibele economieën ter wereld zijn. Die flexibiliteit in werken is een nieuwe realiteit. Suzanne, het feitenkanon in de podcast: "We hebben zo’n unieke situatie omdat we het voor een deel graag zelf willen, flexibel werken. Maar ook omdat vaste contracten duur zijn voor een werkgever."

Hoe betreurenswaardig het lot van de millennial is? Over het algemeen valt dat dus ontzettend mee. Maar de lageropgeleide millennial heeft het wel degelijk zwaarder op de flexibele arbeidsmarkt, en ook die millennials verdienen gelijke kansen. Fabian roept in een eigen column dan ook op: kom in actie!

Dit was de laatste aflevering van de podcast De Onzichtbare Hand.