David Brent voelt nog steeds niet aan wanneer hij moet stoppen

In de film, nu op Netflix te bekijken, volgen we Brent vijftien jaar na The Office. Hij is op televisie geweest en heeft er niets aan overgehouden. Hij is terug in een vertrouwde omgeving: een kantoorgebouw. In The Office was Brent de baas van een papierbedrijf, nu is hij een vertegenwoordiger in toiletartikelen. Maar in Life on the Road volgen we hem tijdens de twee weken die hij vrij neemt om zijn echte droom te verwezenlijken: Brent wil een rockster zijn.

Brentertainer

In The Office werd er weleens als running gag verwezen naar Brents muzikale ambities en het is leuk dat Gervais er nu in een speelfilm op voortborduurt. Brent heeft geld gespaard en neemt de kans om eindelijk te zijn wie hij denkt te zijn: een entertainer. Hij verzamelt een band om zich heen, bestaande uit veel jongere muzikanten die een hekel hebben aan de quasi-classic rock hij schrijft, en in twee weken tijd spelen ze onder de naam Foregone Conclusion in treurige kroegjes en podia in de buurt.

Alles gaat mis. De ongemakkelijke, schurende komedie waar Ricky Gervais zichzelf in The Office mee op de kaart zette is in Life on the Road uitvergroot. De songteksten zijn vreselijk, niemand komt bij de gênante optredens opdagen en Brent werkt zichzelf in de schulden. In de rock-'n'-roll-wereld waar imago alles is, probeert David Brent zich eerst voor te doen als een functioneel, sociaal persoon, en vervolgens ook nog als een rockster.

Mental in the legs

“Brent is eigenlijk een heel goed mens, maar zijn tragiek is dat hij wil dat iedereen hem mag”, zei schrijver Daan Heerma van Voss deze week in een reportage in het NPO Radio 1-programma Nooit Meer Slapen. Brent probeert dat ook te bereiken met zijn muziek. Hij bedoelt het goed, want hij schrijft liedjes die politiek correct en tolerant zouden moeten zijn, maar hij slaat de plank consequent volledig mis. Zo zingt hij in Please Don't Make Fun Of The Disableds: “There's nothing funny about those / Whether mental in the head or mental in the legs.” Dat liedje draagt hij vervolgens op aan een toeschouwer in een rolstoel, die daar absoluut niet op zat te wachten.

Brents wanhopige drang om te entertainen en iedereen te vriend te houden gaat ook vrijwel altijd op individueel niveau mis. Vrijwel elk gesprek resulteert in een pijnlijke stilte, een verspreking of gewoon een zeer beledigend grapje. “Hij voelt niet aan wanneer hij moet stoppen”, zei komiek en acteur Pepijn Schoneveld in Nooit Meer Slapen. “Als volwassen mens denk je: deze grap is niet gevallen, ik stop nu hier, ik neem mijn verlies. Maar hij neemt nooit zijn verlies.” Dat zorgt ervoor dat veel mensen om hem heen, zowel zijn tourgenoten als zijn collega’s op kantoor, David Brent niet kunnen uitstaan. Maar veel anderen hebben vooral medelijden met hem. En daar horen wij bij.

In The Office was dat ook het lot van Brent. In zijn verlangen om de jolige, gezellige baas te zijn werkte hij mensen vooral op de zenuwen. Hij was het equivalent van een verjaardagsclown die na zijn optreden, in vol tenue, nog even een drankje met de gasten blijft drinken. Het is iemand die steevast buiten de boot valt, maar toch te hard zijn best blijft doen. “Je hebt gewoon voortdurend medelijden met hem en medelijden is niet grappig”, zei Heerma van Voss. Maar waarom is het dan toch zo ontzettend leuk om naar David Brent te kijken?

Sparkle

Vanwege Ricky Gervais. Toen The Office uitkwam kenden we de Britse acteur en komiek nog niet, en dus was hij voor ons David Brent. Brent was vanaf het begin een opmerkelijk compleet personage, met rare sociale ticjes en fysieke eigenaardigheden. Het is vijftien jaar later nog steeds een genot om naar Gervais’ creatie te kijken. En de komiek is nog steeds de beste in het schrijven van scenario’s waar je van in elkaar krimpt. Bijvoorbeeld wanneer Brent – zoals het een echte rockster betaamt – back to back met zijn gitarist wil zingen terwijl die net uitwijkt, waardoor Brent achterover valt. Of wanneer een optreden goed lijkt te gaan (er staat zowaar een rij mensen vooraan bij het podium), totdat Brent per ongeluk met een t-shirtkanon een meisje omver knalt.

Net voordat hij de twee weken vrij neemt om zich op podia voor paal te gaan zetten, zegt een van de weinige kantoorcollega’s die hem mag: “The office is gonna be a bit quiet, which is gonna be a shame. He brings a little bit of sparkle.” Gedurende de film wil je door je tv reiken, Brent bij de schouders pakken en in z’n gezicht schreeuwen: rustig maar, je hoeft niet zo je best te doen, mensen vinden je heus wel aardig! Maar je doet het toch maar niet, want dan loop je die sparkle misschien mis. Life on the Road is de moeite waard voor liefhebbers die weer willen bijpraten met David Brent. Maar voor de nieuwkomers: wees geduldig met hem, hij meent het echt niet kwaad.

David Brent: Life on the Road is nu op Netflix te bekijken. Ricky Gervais komt 8 september met zijn Humanity World Tour voor het eerst naar Nederland.

Luister naar Luuk Heezens reportage uit Nooit Meer Slapen over David Brent: Life on the Road met fragmenten uit de film: