Een ode aan het stille plantenrijk van Jan Siebelink

In het persbericht noemt Siebelink het boek "een ode aan zijn stille plantenrijk, misschien wel de ziel van mijn schrijverschap". Planten en bloemen zijn voor hem vertrouwde bakens. "Ze horen vanzelfsprekend bij het decor dat ik optrek bij mijn verhaal. Ik bedenk ze niet, ze dringen zich niet op, ze zijn er gewoon."

Al vanaf zijn eerste verhaal Witte Chrysanten uit de bundel Nachtschade (1975) spelen bloemen en planten een rol in zijn werk. De witte chrysanten die zijn vader in het verhaal wil verkopen ter gelegenheid van Allerheiligen, worden door een winkelier botweg geweigerd. De ik-persoon ziet hoe zijn vader wordt geschoffeerd, waarna een sterk gevoel van machteloosheid zich van hem meester maakt.

Wijngaard des heren

Siebelink was altijd bij zijn vader op de kwekerij. "Die plant was belangrijk. Het was een geploeter en gesappel voor het dagelijkse brood. Maar die planten waren ook heel mooi. Hij kweekte hele mooie producten, maar er zat geen echte 'loop' in zijn zaak. Hij had geen handelsgeest. Hij wilde graag op die kwekerij blijven, dat was een soort wijngaard des heren voor hem en hij maakte er mooie producten. Als je dan ook nog bedenkt dat die vader van mij 'geslagen' is door een stem uit de hemel en dan in de perkplanten terecht komt, waar hele leuke viooltjes staan en primula veris en zo. Waar ik hem dan vind. Op de een of andere manier is die kwekerij een magneet die mij voortdurend daar naartoe trekt."

Niet bewust van symboliek

Wanneer Siebelink schrijft over de nachtschade of de liefdesbloem (Agapanthus), is hij zich vaak niet bewust van de symboliek: "Dat gaat vanzelf". Soms zijn het de lezers die symboliek leggen in de planten en bloemen. Een voorbeeld is de hulst bij de kwekerij, waarvan de prikkels zouden staan voor de doornenkroon van Christus en de bessen aan de struik voor de stigmata. "Ik beschrijf gewoon wat ik zie. Maar zij leggen daar een symboliek in. Dat vind ik juist het aardige."

'Geen bloemen' bij de begrafenis

Mieke van der Weij wijst Jan Siebelink op het schrijnende gegeven dat er in het overlijdensbericht van zijn vader stond: 'Geen bloemen'. Dit was een wens van de broeders, die ook niet wilden dat Siebelinks vader bruidsboeketten maakte. Dat zou maar afleiden van 'het werkelijke heil' waar het om ging. Ook bloemen bij de begrafenis zouden maar afleiden van het lichaam, het heil en de eeuwigheid. Uiteindelijk heeft zijn moeder nog wel zelf kunnen bepalen wat er op de grafsteen kwam te staan, want ook daarover hadden de broeders zeer uitgesproken ideeën. Een tekst als 'De heer is mijn herder' of 'Hij is in de Here ontslapen' lag zeer gevoelig, want dit zou pas bepaald worden op de jongste dag. De familie mocht helemaal niet beslissen over zo’n feit.

Zonder kwekerij een andere schrijver

Jan Siebelink denkt dat hij een andere schrijver was geworden wanneer hij niet was opgegroeid op de kwekerij. Hij is ook pas gaan schrijven en publiceren toen zijn vader er niet meer was. "Mijn vader moest er eerst niet meer zijn, zodat ik tot rust kon komen en hem kon overzien helemaal, wat dat voor leven was. Toen kon ik het pas vertellen allemaal."

Wandelen met Jan Siebelink

Jan Siebelink is in de nacht van 26 op 27 februari te gast in het nachtprogramma Nooit Meer Slapen. Eerder was hij te gast in De Nieuwsshow, waar hij sprak over zijn laatste roman De buurjongen.

Op de website van Jan Siebelink vind je niet alleen veel informatie over het oeuvre van Jan Siebelink, maar ook wandelingen aan de hand van door Siebelink getekende kaarten en foto’s uit zijn privé-archief.