De staat van de Hollandse keuken: 'We hebben gewoon geen nationaal gerecht'

Nog los van de gerechten die we eten zijn onze eetgewoontes sowieso nooit indrukwekkend geweest. Slechts 13% van ons budget gaat naar eten. Dat ligt 10% onder het Europese gemiddelde en ook concentreren onze restaurants zich weinig op de Nederlandse keuken. Volgens Annelies Pijper, hoofdredacteur van het culinair vakblad Lekker, komt daar wel verandering in: “Je merkt wel een tendens dat we beter gaan eten en de trend van Dutch cuisine wordt ook wel steeds meer voortgezet. We worden ons bewuster van de vraag: waarom eet ik niet iets vanuit de regio maar importeren we iets van ver? Dat wordt ook bij restaurants steeds belangrijker gevonden."

Wat eten we vanavond?

Restaurants en consumenten gaan dus steeds meer aandacht besteden aan onze eetcultuur. Dat is goed nieuws, maar wat wordt er dan zoal geserveerd? Een restaurant waar je exclusief Hollands eten voorgeschoteld wordt is moeilijk te vinden. Een gemiste kans, volgens Marcel Dekkers. “Hoeveel extra Michelinsterren zou het restaurants opleveren als ze volledig overstappen op de Dutch cuisine?”, vroeg hij zich vandaag in De Ochtend hardop af. Maar eerst een andere vraag: wat ís Dutch cuisine?

Moleculair gastronoom Maurits de Klepper was vandaag bij De Ochtend te gast. Volgens hem bestaat de Nederlandse keuken uit producten als pindakaas, uitsmijters, speculaas, stroopwafels, ontbijtkoek, bitterballen, hagelslag, oliebollen en poffertjes. Maar daar zit het probleem – het zijn producten en geen gerechten. “Dat is echt wat Holland mist”, zei hij. “Holland heeft gewoon geen nationaal gerecht. Ja, stamppot, maar dat is helemaal niet uniek. Over de grens in Duitsland hebben we kartoffelstamp en in België heb je stoemp.”

De Klepper ergert zich aan hoe weinig waarde Nederlanders aan hun eten hechten: “Ik heb zelfs vrienden die alleen eten om zichzelf te voeden en niet per se om er plezier aan beleven, wat ik behoorlijk stuitend vind. Ik word ook niet vrolijk van alle kant en klare pakjes en hapklare happen die ik zie. Knakworsten uit blik is wel het smerigste eten dat er bestaat. Het is mystery meat. Ik begrijp echt niet waarom dat zo enorm populair is.”

Meer levensvreugde!

Hoe komt het dat Hollanders zich op culinair vlak nooit zo hebben ontwikkeld als bijvoorbeeld de Fransen of Spanjaarden? De Klepper gelooft dat het te maken heeft met de Hollandse mentaliteit: “Ik denk dat Nederlanders er niet mee opgroeien dat je je levensvreugde haalt uit eten en plezier kunt beleven aan het alledaagse. Mensen houden zich vooral bezig met werken om geld te verdienen om op vakantie te gaan.”

En op vakantie genieten we dan weer enorm van buitenlands eten. Volgens Kasper Visser, eigenaar van restaurant Gare du Sud in Utrecht die vandaag na vijf jaren de deuren weer opent, doen buitenlandse gerechten het in Nederland het beste. “Mensen willen verrast worden”, zei hij in De Ochtend. “Die traditionele Hollandse pot is toch een moeizaam product om in een restaurant te serveren. Mensen willen toch ook iets Frans, Spaans of Amerikaans.”

De Hollandse keuken bestaat dus niet echt. Hoe lossen we dat op? Maurits de Klepper vindt dat we meer aandacht moeten besteden aan onze eetcultuur: “Nederlanders moeten meer geld uitgeven aan eten. Ik denk dat dat het voornaamste is.” Als je zelf een steentje wil bijdragen: bestel de volgende keer in een restaurant een Hollandse stamppot en storm weg als ze het niet blijken te serveren. Dan is het een kwestie van tijd voordat het overal op de kaart staat.

Lees ook: Trending: ‘Warm eten in de avond maakt dik’