Het opmerkelijke verhaal van de Twentse Spaghettirellen van 1961

Arbeidstekorten

Regisseur Jolmer Versteeg vertelt over de bijzondere tijd waarin het verhaal zich afspeelt. "We kampten na de Tweede Wereldoorlog met arbeidstekorten. We zaten in de wederopbouw, dus we hadden gastarbeiders nodig. Die ging Nederland werven in het arme zuiden van Italië. Dat was wel onder drie voorwaarden: je verblijf is tijdelijk, je bent ongehuwd en je bent niet ouder dan 30 jaar. Op die manier zijn er een heleboel vrijgezelle Italiaanse jonge mannen in Nederland beland."

De Twentse mannen die in de dorpen woonden waar de rellen ontstonden, waren bang dat de Italianen concurrenten voor hen zouden kunnen zijn. "Dat was heel duidelijk een angst, een soort territoriumdrang. En dat mondde uit in een conflict", zegt Versteeg.

Rellen

Ruim een week lang stonden binnen- en buitenlandse kranten vol met berichten over de gevechten in Twente in 1961. Joshua Albano speelt de hoofdrol in de voorstelling. Zijn vader kwam twintig jaar later naar Nederland. "Ik wist wel dat er frictie tussen Italianen en Nederlanders was, maar kende dit verhaal niet."

Na de rellen koos de Nederlandse overheid de kant van de Italianen, die zich onveilig voelden, vertelt hij. "Toen heeft de overheid gezegd: als jullie willen, dan betalen wij een treinkaartje jullie terug naar Italië. Toen is er een klein deel echt teruggegaan."

Regisseur Versteeg kreeg het verhaal via via te horen, zegt hij. "Ik dacht meteen: dit meen je niet! Toen ik erin ging duiken kwam ik echt van verrassing op verrassing en ik dacht: dit is gewoon bijna een theaterscript."

De voorstelling van de Jonge Honden gaat op 23 februari in première.