Roman 'Schokland' maakt drama Groningen goed invoelbaar

In Schokland neemt boerendochter Femke het boerenbedrijf over van haar ouders, maar zij wil dat bedrijf wel op haar eigen manier runnen: grondgebonden en biologisch. Haar moeder Trijn is echter opgegroeid met het idee dat een boer in deze wereld alleen maar kan overleven door schaalvergroting en intensieve veehouderij. Deze 'agrarische problematiek', die in heel Europa speelt, combineert Goldschmidt in haar roman met de Groningse aardbevingsproblematiek.

Iedere avond met je ouders op de bank

Kinderen die het bedrijf van hun ouders overnemen hebben het niet gemakkelijk. Vaak zijn die bedrijven al generaties in de familie. "Het is ongelofelijk moeilijk je eigen stempel te drukken terwijl je iedere avond weer met je ouders samen op de bank zit. Voor die ouders is het ongelofelijk moeilijk om die kinderen een eigen weg te laten kiezen", aldus de schrijfster.

Langzaam erin gerold

Goldschmidt komt al meer dan dertig jaar in de Groningse streek Hogeland, waar de grond voortdurend in beweging is. "Ik kom daar ongelofelijk graag. Wat ik prachtig vind is de enorme hoeveelheid lucht die altijd anders is en het feit dat je kilometers ver uit kunt kijken over het land. Het geeft mij een enorm gevoel van ruimte en mogelijkheden." Ze verbleef veel in het huis je van vrienden van haar, waardoor ze vaak mensen in de omgeving sprak. "Dat waren vaak boeren en zo hoorde ik die verhalen. Ik ben er langzaam ingerold." Hoe heftig de bevingen ingrijpen in het leven van mensen heeft ze daar al onderzoekend ontdekt.

Een andere manier van beoordelen

In eerste instantie werden de aardbevingen direct aangemerkt als de oorzaak van de scheuren in de huizen. Toen is er volgens Goldschmidt ook een tijdje snel vergoed. "Maar toen de omvang van het probleem daar duidelijk werd en duidelijk werd hoe gigantisch het was, toen zijn ze het op een hele andere manier gaan beoordelen." Toen zou het opeens het achterstallige onderhoud zijn waardoor de huizen scheuren vertoonden. Maar met al die scheuren in hun huis namen veel inwoners niet meer de moeite om hun huis te onderhouden.

Bananenrepubliek Nederland

De groeiende woede onder de Groningers speelt volgens Goldschmidt in de hele provincie. "Die woede die nu ondergronds broeit, als dat in Amsterdam was gebeurd, dan lag hier de boel al lang plat." Haar boek is echter een roman en geen pamflet. Goldschmidt biedt ook geen oplossing voor het probleem, maar wilde onderzoeken wat alle onrust met de mensen doet en hoe ze hier mee om gaan. "Dan is er natuurlijk niet één antwoord. Mensen zijn heel verschillend. De een die wordt depressief of krijgt hartklachten. De ander wordt razend en radicaliseert. De derde denkt een tijd lang: Wij wonen in Nederland en niet in een bananenrepubliek. Wij worden fatsoenlijk behandeld. Totdat ze uiteindelijk moeten concluderen: We worden niet fatsoenlijk behandeld. We worden aan het lijntje gehouden. De overheid die ons zou moeten beschermen, die doet dat niet."

Nu in de boekhandel!

Schokland van Saskia Goldschmidt wordt op 2 november groots gepresenteerd in Groningen, maar ligt nu al in de winkel.Voor het boek is een unieke trailer gemaakt door regisseur Piet Hein van der Hoek, die via crowdfunding werd gefinancierd.