Nederland jaagde tot 1964 op walvissen en de vaarders hoor je nu in podcast 'De Traanjagers'

Een paar jaar geleden schreef de antropoloog Anne-Goaitske Breteler het boek 'De Traanjagers', over een groep Friese mannen die na de Tweede Wereldoorlog op walvissen jaagde rond de Zuidpool. Ze deden dit op een schip dat de Nederlandse overheid liet verbouwen. In bijna twintig jaar vingen 'we' zo'n 27.000 walvissen, om de blubber te winnen. Hiervan werd onder meer margarine van gemaakt. Drijver en Breteler interviewden de mannen nu voor een podcast met dezelfde titel.

Trots

Tegenwoordig huiveren we ervan om de majestueuze dieren te harpoeneren, maar in die tijd was het niet zo. De mannen zijn nog altijd ‘supertrots’ dat ze er onderdeel van waren, vertellen Drijver en Breteler. "Het Polygoonjournaal was altijd positief", vertelt Drijver, "Ze werden echt gezien als helden. Ze kregen goed betaald, met bonus per barrel, het was booming business."

Inmiddels kijken de mannen heel verschillend terug op hun tijd, is te horen in de podcast. De ene zou het nooit meer doen, de ander wel: "Hij zegt: ik zou het juist wéér doen, want het was voor de staat. Hij vindt: je moet het in de tijd van tóen zien."

Racisme

Maar er zijn niet alleen vrolijke verhalen. Meerdere Nederlandse walvisvaarders stierven op zee en er was ook sprake van onversneden racisme. Vanuit Zuid-Afrika, waar de apartheid heerste, werden ook vaarders geworven. "Er waren zo’n 100 arbeiders die elk jaar in Zuid-Afrika aanmonsterden. Die kregen half betaald, ze werden ook half-arbeiders genoemd", vertelt Breteler. Drijver noemt het "huiveringwekkend" dat de Nederlandse overheid hier tot in de jaren ’60 aan meewerkte.

De Traanjagers is te horen via Podimo.