De dodelijke IRA-aanslagen eind jarig '80: 'Mensen vergeten hoe bloederig het was'

Een reeks gruwelijke IRA-aanslagen

Eind jaren tachtig, aan het einde van ‘The Troubles’, het Noord-Ierse conflict, wordt het zuiden van Nederland opgeschrikt door een reeks gruwelijke IRA-aanslagen. Ze zijn gericht op Engelse soldaten die, gelegerd in bases in Duitsland, veel uitgaan in Limburg. Een speciaal gevormd team van lokale rechercheurs heeft als taak de groep terroristen die zichzelf als vrijheidsstrijders zien, op te pakken. Langzamerhand groeien bij het rechercheteam vermoedens dat hooggeplaatste Nederlandse én internationale autoriteiten er juist alles aan doen om de aanhouding te voorkomen. Een verhaal over internationale tegenwerking.

“Het verhaal speelt zicht af op een interessant snijvlak in de geschiedenis”, verklaart Willem Bosch zijn keuze om dit verhaal te verfilmen. “Europa is nog een verzameling landjes.” Na de aanslagen springen de IRA-terroristen eenvoudig weg naar België of Duitsland. Door de gebrekkige internationale samenwerking is de kans dat ze gepakt worden gering. Pas later zou Europa meer handen en voeten krijgen. “In die paar jaar dat het onderzoek loopt is het verdrag van Maastricht ondertekend, is Shengen ontstaan.”

'Mijn opa heeft nog een Kalasjnikov op zolder'

In Noord Ierland worden de Goede Vrijdag-akkoorden getekend en verdwijnt de grens met de rest van Ierland. “Maar wat veel mensen vergeten is hoe kort het geleden is, en hoe bloederig het was.” Als door de nasleep van Brexit de grens tussen op het Ierse eiland weer ‘in ere’ wordt hersteld, zullen de spanningen tussen Katholieken en Protestanten weer toenemen, zo heeft Willem van zijn Ierse contacten gehoord. “Heel veel mensen uit Belfast zeggen: Mijn opa heeft nog een Kalasjnikov op zolder.” Of ze die nou echt meteen weer gebruiken is de vraag. “Maar de consensus is wel; dan is er weer stront aan de knikker.”

'Voor een extremist is het leven simpel'

Volgens Willem gaat de serie vooral over extremisme. Ook binnen de IRA was er een strijd tussen verschillende facties. “Moeten we onszelf doodvechten omdat we moeten krijgen waar we achter staan of moeten we water bij de wijn doen?” De serie laat vooral zien hoe ingewikkeld politiek is, en hoe moeilijk de vraag of je moet kiezen voor vrede of voor rechtvaardigheid te beantwoorden is.

“Het leven is ingewikkeld. Voor een extremist is het leven simpel: ik heb gelijk en de rest niet. Extremisten zijn saai. Het zijn kinderen, gemakzuchtige mensen. ‘Dit is wat ik vind en wat ik altijd zal blijven vinden’. Waarom zou je daarmee in gesprek gaan? Ze zullen nooit proberen gemeenschappelijk grond te vinden.” Verzoening of rechtvaardigheid, een interessant dilemma in tijden van toenemende polarisatie.