Seks, sadisme en swastika's: alle remmen gingen los in jaren '70 pulpfilms
- Nieuws
- Seks, sadisme en swastika's: alle remmen gingen los in jaren '70 pulpfilms
Seks, sadisme en swastika's: alle remmen gingen los in jaren '70 pulpfilms. Cineast en pulpfilm-kenner Jan Verheyen kroop door de krochten van deze rioolcinema en schreef over de lokroep van deze films. "Veel van die films waren echt vrouwonvriendelijk, onsmakelijk en ranzig." zegt hij in De Nieuws BV.
Video niet beschikbaar
Films met titels als Cannibal Holocaust, Sadomania en Attack of The Crab Monsters beloven niet veel goeds. "En wat dacht je van The Erotic Adventures of Pinocchio", zegt Verheyen lachend. "Met als slogan - echt waar - it's not only his nose that grows."
Het decennium waarin alles kon
Bizarre seks en geweld: alles kon in de films van de jaren '70. Smakeloos, zullen velen zeggen, maar vreemd genoeg waren de films soms ook vermakelijk. In zijn boek Alle remmen los beschrijft Verheyen allerlei eigenaardige en extravagante pulpfilms waar eerder misschien van werd gesmuld, maar in de huidige tijd zullen zulke films het witte doek niet halen. "Ik durf wel te stellen dat de jaren '70 misschien wel het enige decennium was waarin echt alles kon", vertelt Verheyen.
In de jaren '70 verdween de censuur en de zelf- censuur die tot eind jaren '60 de 'Amerikaanse filmindustrie verlamde', vertelt Verheyen. "In de jaren '70 werden grenzen niet verlegd maar vertrappeld. Men experimenteerde erop los: alles kon en alles mocht." En nu niet meer. Anno 2020 is het maken van een film als Ilsa, She Wolf of the SS ondenkbaar. "En dat is juist zo boeiend", zegt Verheyen.
'Verstikkende deken van politieke correctheid'
"Wij denken dat we leven in de meest vrije, meest liberale, meest breed denkende tijd aller tijden. We zijn allemaal kinderen van Voltaire, wij gloeien nog na van de Verlichting. Maar in de praktijk zitten we eigenlijk een beetje terug in de jaren '50, begin jaren '60 omdat minstens de helft, misschien wel driekwart, van de films die in het boek staan nu onmogelijk gemaakt zouden worden, laat staan vertoond worden voor een breed publiek zonder dat opiniemakers over elkaar heen zouden vallen om hun verontwaardiging te uiten."
Met preutsheid heeft dat niets te maken, zegt Verheyen, maar met de "verstikkende deken van politieke correctheid die ervoor heeft gezorgd dat we vooral niet buiten de lijntjes willen kleuren en dat we ontzettend voorzichtig zijn in alles wat we doen, zeggen, schrijven en tonen."
De pulpfilms uit de jaren' 70 waren grensverleggend, "maar niet altijd op een positieve manier", aldus Verheyen. "Veel van die films waren echt vrouwonvriendelijk, echt onsmakelijk en ranzig." Een voorbeeld van zo'n pulpfilm is Ilsa, She Wolf of the SS. De film in één woord? Fout, daar kan Verheyen kort over zijn. "Maar het is wel de vaandeldrager van de excessen van de jaren '70."
Ilse, She Wolf of the SS
Midden jaren '70 was de vrouwenbeweging een kracht om rekening mee te houden. "En toch kon iemand in die tijd een film maken die zich eigenlijk afspeelt in een concentratiekamp en die een aaneenschakeling is van seks, meestal niet vrijwillig, en folteringen. Weliswaar met een sterke vrouw in de hoofdrol", zegt Verheyen. Het bijzondere aan deze pulpfilm is dat het tussen de belangrijke films niet verloren is gegaan in de filmgeschiedenis.
Terwijl Jaws draaide op het witte doek en ook The Godfather te zien was in de bioscoop, gingen in Nederland en Vlaanderen 600 duizend mensen naar Ilse, She Wolf of the SS. "En daarna zijn ze lekker iets gaan eten", zegt Verheyen vol verbazing, "dat werd niet met grote verontwaardiging onthaald. Als je dat kijkt door een bril van 2020, dat is bijna niet bevattelijk."