Culturele toe-eigening vormt gevaar voor filmsucces

In de animatiefilm Isle of Dogs, de nieuwste film van regisseur Wes Anderson, zien we hoe de Japanse regering besluit om alle honden vanwege gezondheidsredenen te verbannen naar een apart eiland. Met een regisseur als Anderson is het geen verrassing dat de film soms wat overdreven is, maar volgens Smit brengt hij wel echt een hommage aan de Japanse cultuur. "Je ziet echt dat Anderson een voorliefde heeft voor Japan. Hij heeft echt moeite gedaan. Ik denk dat veel mensen door deze film juist heel erg geïnteresseerd raken in de Japanse cultuur."

Maar helaas lijkt niet iedereen deze mening te delen. Uit verschillende Aziatische landen komen er geluiden van mensen die de film zien als een schande vanwege de onjuiste en simpele weergave van de Japanse cultuur. "Er zitten natuurlijk wel wat clichés in. Mensen eten sushi, je ziet sumo worstelaars, etc. Maar dat is toch niet erg? Dat zijn ook echt dingen die je in Japan ziet. Het is gelukkig niet zoals het beeld dat alle Nederlanders klompen dragen, want dat is gewoon niet juist."

Culturele toe-eigening

Deze vorm van filmmaken wordt online al een tijdje 'culturele toe-eigening' genoemd. Hiermee wordt bedoeld dat filmmakers een onjuist beeld creëren van een bepaalde cultuur. Een goed voorbeeld van culturele toe-eigening is de film Ghost in the Shell. In die film wordt een Japans stripfiguur gespeeld door de Amerikaanse actrice Scarlett Johansson. Liefhebbers van de originele manga waren zo beledigd door deze rol dat ze weigerden de film te kijken. "Dit is wat je gaat krijgen", legt Smit uit. "Als mensen het niet met je beeldvorming eens zijn dan gaan ze gewoon niet naar je film. Dat is natuurlijk zonde. Dit zijn gewoon hele goede films die door dit soort zaken gewoon geen succes boeken."

Smit begrijpt vaak wel waar de klachten vandaan komen, maar ziet ook dat deze manier van filmmaken soms ook noodzakelijk is. "Filmmakers willen hun film verkopen. Als je een onbekende actrice uit Japan in de hoofdrol hebt is de kans groot dat de film niet zo succesvol wordt. Een naam als Scarlett Johansson doet het wereldwijd natuurlijk veel beter."

Aladdin

Toch lijkt Hollywood wel te luisteren naar de klachten van de fans. "Voor de nieuwe verfilming van de Disney-klassieker Aladdin zijn de filmmakers echt op zoek gegaan naar acteurs die er daadwerkelijk uitzien alsof ze in het Midden Oosten hadden kunnen wonen. Dat vind ik een hele goede ontwikkeling."

Toch blijft Smit erbij dat er in Isle of Dogs geen sprake is van culturele toe-eigening. "Deze film is volgens mij echt een eerbetoon aan Japan. Mensen moeten ook gewoon niet overal een probleem van maken."