De geschiedenis van de Nederlandse fotografie in 3 foto’s
- Nieuws
- De geschiedenis van de Nederlandse fotografie in 3 foto’s
In het Nederlands Fotomuseum in Rotterdam vatten 99 iconische foto’s de 180-jarige geschiedenis van de Nederlandse fotografie samen. In Spraakmakers lichten we er drie uit met fotograaf Dirk van der Burg en directeur Birgit Donker.
Video niet beschikbaar
1. Portret van Charlotte Asser
We beginnen met het oudste beeld in de galerij: een portret van Charlotte Asser uit 1848 gemaakt door eigen haar vader Eduard Isaac Asser. Volgens Donker is deze foto – die eigenlijk geen foto is maar een daguerreotypie - zo bijzonder omdat het één van de eerste beelden is die we in Nederland kennen.
“Het was in die tijd een wonder dat je een beeld kon vastleggen.” De vader maakte deze daguerreotypie (een vroege fotografische methode) terwijl hij waarschijnlijk nog nooit eerder een foto had gezien.
Het meisje zit in de driekwartpose, dus een tikje gedraaid. “Hier zie je nog echt de schilderkunst doorklinken in de fotografie.” Men moest heel stilzitten voor de foto en het meisje houdt haar eigen arm vast om maar niet te hoeven bewegen. “Je had zelfs speciale nekklemmen in die tijd zodat mensen hun hoofd niet hoefde te bewegen", vertelt Donker.
foto: Fotografie museum
Portret van Charlotte Asser (1842)
2. Arbeidershuisjes en apotheek op de Geyersvlijt plantage in Suriname
In de Eregalerij zijn twee foto’s van de Surinaamse fotograaf Augusta Curiel opgenomen. Vooral de foto gemaakt op de Geyersvlijt plantage is een belangrijk tijdsdocument, zegt Donker.
Op de foto – gemaakt in opdracht van de plantagehouder - zie je nette rijen huisjes en contractarbeiders uit Java en India. “Het is bijzonder wat je ziet, maar vooral ook wat je niet ziet”, zegt Donker. “Er waren in die tijd al veel verhalen dat het er daar niet zo prettig aan toeging met de koloniale verhoudingen.”
De foto is genomen vanuit het perspectief van de opdrachtgever, maar het fotomuseum wil ook onderzoeken hoe het voor de mensen op de foto moet zijn geweest in die tijd.
foto: Fotografie museum
Arbeidershuisjes en apotheek op de Geyersvlijt Plantage in Suriname (1920)
3. Tupac Shakur door Dana Lixenberg
“Beroemde mensen weten heel goed hoe ze op de foto willen”, zegt Fotograaf des Vaderlands Dirk van der Burg. Dana Lixenberg heeft de gave om beroemdheden nét even anders vast te leggen. “Ja, dit is Tupac, maar zo heb ik hem nog niet nog eerder gezien.” Volgens Van der Burg slaagt de fotograaf erin om het ongemak te grijpen.
De foto van de wereldberoemde hiphopper is gemaakt in 1993 en volgens Donker zie je Tupac stoer, maar toch kwetsbaar. “Hij volgt je ook met zijn ogen, op elke plek waar je ervoor staat."
Tweeënhalf jaar nadat Lixenberg deze foto nam, werd Tupac vermoord, maar de foto leeft voort. “Het is echt een iconisch beeld dat voortleeft op tatoeages en t-shirts. Hij is heel veel gefotografeerd, maar dít is het beeld dat we van hem kennen.”
foto: Dana Lixenberg
Foto van portret Tupac Shakur uit 1993
Jan Dirk van der Burg en met Birgit Donker over de Eregalerij van het Nederlands Fotomuseum
Mis niets met de nieuwsbrief van Spraakmakers
Spraakmakers maken we mét jou als luisteraar. En om jou zoveel mogelijk bij ons programma te betrekken, versturen we een dagelijkse nieuwsbrief. Hierin vind je de stelling van de dag, de onderwerpen in de uitzending en een interessant artikel dat zeker het lezen waard is. Zo kun je gemakkelijk meepraten en mis je nooit meer iets!