Film 'Napoleon' toont vooral toxische liefdesrelatie: 'Voor de helft slaat het nergens op'

De Graaf heeft genoten van de 158 minuten durende Hollywoodfilm, met Joaquin Phoenix in de hoofdrol. Historisch accuraat zou ze het echter niet noemen: "De film is fantastisch, maar voor de helft slaat het nergens op." In de film staat de relatie tussen Napoleon en Joséphine de Beauharnais centraal. "De hele geschiedenis van de revolutionaire napoleontische oorlogen vat Scott samen als het gevolg van een toxische liefdesrelatie."

Joséphine

Napoleon zijn obsessie met Joséphine is geen fictie, volgens De Graaf. "Die was zelfs nog iets erger dan het in de film afgebeeld is." Dat is op te maken uit zijn liefdesbrieven aan haar, die bewaard zijn gebleven. Deze zijn gevuld met liefkozende woorden, maar vaak genoeg ook met veel boosheid toen hem verhalen bereikten dat zij vreemdging.

Naast zijn bezetenheid met Joséphine, had Napoleon ook een obsessie met eeuwige roem, eer en glorie. "Hij was bereid haar daarvoor in te ruilen," vertelt De Graaf. "Toen zij geen erfgenaam voor de troon kon baren heeft hij haar omgeruild voor een Oostenrijkse prinses."

De film is niet uitsluitend gevuld met liefde. Ook wordt er veel gevochten. Dat is niet heel accuraat weergegeven, volgens De Graaf. "Op een gegeven moment zie je Napoleon te paard voorop troepen leiden, maar dat is pure onzin. Hij bleef, zoals veel commandanten, aan de top van de heuvel staan met een verrekijker."

De mythe

Na geconfronteerd te zijn met historische onjuistheden, wijt Scott de moeilijkheid om Napoleon te vangen deels aan de onmogelijkheid ervan. De ijdele Fransman begon zelf al met zijn eigen mythevorming, door nederlagen in zijn thuisland te framen als overwinningen. Ook zijn charisma hielp daarbij, vertelt De Graaf. "Hij wist de soldaten in het veld aan zich te binden. Verder benoemde hij generaals en maarschalken, die uit het niets kwamen en erg goed waren. Daardoor waren ze loyaal aan hem."

In de film verliest Napoleon de Slag bij Waterloo, omdat hij er net achter kwam dat Josephine was gestorven. "Dat is onzin; hij wist dat al lang. Hij verloor van Wellington omdat hij slechte orders had gegeven", vertelt De Graaf. Wellington wordt afgebeeld als een gezette Engelsman, die ‘s ochtends thee drinkt en scones eet. "In werkelijkheid was hij dun en dronk hij ‘s ochtends alleen zwarte koffie. Hij won, omdat hij met Blücher een goed plan had gemaakt. De film doet hem tekort."