Vliegen in het taalkunstwerk Chalkroom van Laurie Anderson
- Nieuws
- Vliegen in het taalkunstwerk Chalkroom van Laurie Anderson
Onder de noemer Xtended heeft Eye in Amsterdam een aantal bijzondere VR-projecten naar ons land gehaald: Carne y Arena van Alejandro González Iñárritu, Rising van Marina Abramović en Chalkroom van Laurie Anderson. Allemaal korte films waarin je als bezoeker zelf rondloopt. Hoofdredacteur Gerhard Busch van VPRO Cinema bekeek de werken en ging in gesprek met de kunstenaars. Hij vertelt hierover aan Pieter van der Wielen in Nooit Meer Slapen.
Filmkenner Gerhard Busch over Virtual Reality
Een van de redenen dat deze grote filmregisseurs zich volgens Busch bezighouden met het medium virtual reality (VR) is 'het openbreken van kaders'. Door in Carne y Arena het platte filmdoek te verlaten krijgt het verhaal over de vluchtelingencrisis dat Iñárritu in 6,5 minuut vertelt ineens enorm veel impact. De film was een hit en Iñárritu kreeg er een speciale Oscar voor.
'Kunstenaars pellen de werkelijkheid af'
Juist kunstenaars zijn volgens Busch bij uitstek geschikt om de taal en de grenzen van het medium VR te ontdekken: "Die pellen de werkelijkheid af. Die kantelen hem altijd net een klein beetje, zodat je anders gaat kijken. Dan kom je pas weer nieuwe dingen tegen."
Once you start propelling, it’s hard to do something else
Vliegen door een kunstwerk vol taal
In tegenstelling tot de andere regisseurs maakte Laurie Anderson met Chalkroom een compleet eigen wereld. Daar blijken vooral jongeren erg goed mee overweg te kunnen. "Het is een niet-bestaande wereld. Ze wil juist ontsnappen aan onze wereld. Het is een enorme ruimte waarin je kan zweven en vliegen en op allerlei verschillende plekken verschillende teksten tot je kan nemen." Het idee van Anderson was dat bezoekers de teksten allemaal zouden gaan lezen. Maar wat bleek? Omdat de bezoekers heel goed konden bewegen in de ruimte stonden ze nergens meer bij stil.
Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.
Busch: "Als je eenmaal beweegt, dan wil je gewoon door, door, door. En wie konden het beste bewegen? Dat waren jochies van een jaar of 9, die zijn opgegroeid met gamen, die konden dat heel goed." Anderson was verbaasd, maar vond het prachtig: "Once you start propelling, it’s hard to do something else", vertelde zij aan Busch.
Het eeuwige leven
Marina Abramović, die bekend is van haar vaak heftige performancekunst, presenteert in haar werk Rising een virtuele versie van zichzelf. Alle dingen die zij in haar eerdere werk niet kon, kan zij volgens Busch wel als een 'virtueel ik' in Rising. "Eigenlijk heeft ze zo het eeuwige leven. Dat wil zij ook. Misschien gaat zij nog door met kunst maken na haar dood, wie weet."
Enthousiast over VR
Busch is enthousiast over de mogelijkheden van VR: "VR is denk ik heel goed voor empathie en ervaringen. Maar technisch moet er nog wel heel veel veranderen wil je überhaupt in staat zijn om anderhalf uur in een virtual reality plek te kunnen doorbrengen."
Meer over Xtended
- Chalkroom van Laurie Anderson (in samenwerking met Hsin-Chien Huang) is te zien in Eye Amsterdam van 30 augustus t/m 10 september 2018. Op 7 september is Laurie Anderson aanwezig voor een artist talk. In De Filmkrant van september 2018 staat een uitgebreid interview met Anderson over Chalkroom.
- Rising van Marina Abramović is te zien in Eye Amsterdam van 20 t/m 30 november 2018.
- The Deserted van Tsai Ming-liang is te zien in Eye Amsterdam van 10 t/m 30 januari 2019.
- Carne y Arena van Alejandro González Iñárritu is helaas niet meer te zien in Nederland. De geplande vertoning in de Fenixloods in Rotterdam zal niet doorgaan omdat deze locatie niet geschikt bleek voor de vertoning van het werk.
