Herman Koch: 'Nooit gedacht dat ik over mijn ziekte ging schrijven'

'Hoe is het nu met je?'

Toen Koch het nieuws kreeg ongeneeslijk ziek te zijn, besloot hij zijn ziekte privé te houden. Alleen naasten kregen het nieuws in de eerste vier jaar te horen: "Ik ben begonnen met de naaste familie en beste vrienden en ben het stapsgewijs gaan vertellen. Ik wilde het een beetje voor mezelf houden om te voorkomen dat ik een ziektegeschiedenis type zou worden, die steeds uitleg moest geven of er nog wel hoop was. Ik wilde ook geen berichten in de krant, want ik was toch een bekende naam. Ik zag het krantenkopje ‘Herman Koch, ongeneeslijk ziek’ al voor me. Dat vond ik voor de naaste familie, met name voor mijn zoon Pablo, niet leuk om op nieuwswebsites te zien."

Daarnaast speelden voor de schrijver ook zijn activiteiten in de media een rol: "Bij elke interviewer waar je te gast komt is dan snel de eerste vraag: "Hoe is het nu met je?". Daar had ik ook geen zin in. Dat waren toch redenen om het bekend maken van mijn ziekte uit de weg te gaan."

Oud nieuws

Nu, vier jaar later is dan toch bekend dat Koch ongeneeslijk ziek is. Voor hem zelf was dit oud nieuws, maar toch was de aandacht die er aan zijn ziekte besteed werd verrassend, zegt hij: "Ik had niet gedacht dat het zo massaal zou zijn. Ik dacht wel dat het via het ANP en via de nieuwskanalen naar buiten zou komen, met misschien vijf berichtjes. Maar dit had ik niet verwacht. Achteraf gezien waren die vier jaar mediastilte over mijn ziekte heel plezierig. Als je het nu leest krijg je een reactie van: Dat weet ik toch al lang?"

Ga je erover schrijven?

Nu ligt er zijn boek Ga je erover schrijven?, waarin Koch zijn ziekteproces beschrijft. Van tevoren had de schrijver nooit gedacht een boek over zijn ziekte te publiceren, tot zijn medisch specialist ernaar vroeg: "Mijn specialist in het OLVG, die in het boek Dokter Franken heet, vroeg aan mij: 'ga je erover schrijven Herman?'. Mijn reactie was nee, dat ga ik niet doen. Ik ga niet een soort zelfhulpboek of lollig boek schrijven. Dat wilde ik niet."

Toch was de kiem geplant in Kochs gedachten: "Ik heb erover nagedacht en ik besprak het idee met een goede vriendin. Die zei tegen mij: 'Ja je hebt wel gelijk, ik snap precies dat je dat niet wil, maar aan de andere kant zou ik van jou juist wel zo’n boek willen lezen.' Dat was hetgeen wat me over de streep trok. Misschien kan ik wel een ander boek schrijven dan alleen maar over de routinematige dingen als afspraken, bloedonderzoeken en scans."