Een doorbraak voor radicaal-rechts? Belangrijke verkiezingen in Oost-Duitsland

"Kent u dat gevoel?", zegt een mannenstem in een campagnefilmpje van de AfD, "dat u iets wilt zeggen, maar u durft het niet? Als wij aan de macht komen, kan iedereen eindelijk weer zeggen wat hij echt denkt." Het sentiment is duidelijk: Duitsers mogen zich tegenwoordig niet eens meer uitspreken in hun eigen land. Bijvoorbeeld over twee van de belangrijkste thema's voor de partij, die door de veiligheidsdienst in Duitsland wordt verdacht van rechtsextremisme: een stop op immigratie en geen verdere steun meer aan Oekraïne. Het zijn thema’s die het bij de kiezer erg goed lijken te doen. In Thüringen ligt de partij voor in de peilingen, met bijna dertig procent van de stemmen. In Saksen het het een nek-aan-nekrace met de CDU en verwachten beide partijen rond de dertig procent binnen te halen.

Niet zoals het Westen

VRT-journalist Jeroen Reygaert is in Thüringen en onderzoekt daar onder andere waar die populariteit vandaan komt. "Als je met de mensen praat, dan merk je dat hun stem voor de AfD vooral gaat om een gevoel van: wij willen niet zoals het Westen worden, wij voelen ons niet erkend. Veel Oost-Duitsers zijn kwaad, en de AfD slaagt erin zeer goed aan te voelen waar ze ongelukkig over zijn."

In een campagnefilmpje op hun Instagram zet de AfD in Thüringen hun plannen voor Duitsland uiteen: minder belastingen, minder bureaucratie, een bonus voor het krijgen van kinderen, het nieuws en de rechters zullen weer neutraal zijn, geen genderonzin meer op school, en alle illegalen of buitenlandse criminelen het land uit.

Slecht nieuws voor Berlijn

Het zou voor het eerst sinds de Tweede Wereldoorlog zijn dat radicaal-rechts verkiezingen wint in Duitsland. Deze deelstaatverkiezingen leven daarom enorm, zegt Reygaert. "Het is zo groot, je zou denken dat het om landelijke verkiezingen gaat. Hier in Thüringen zijn journalisten uit de hele wereld aanwezig."

Als de AfD inderdaad de grootste wordt, zou het knap lastig kunnen worden een regering te vormen in de deelstaten, aangezien alle andere partijen AfD als coalitiepartner hebben uitgesloten. Ook zou het vergaande gevolgen hebben voor de regering in Berlijn, waarvan de coalitiepartijen nu al ongekend impopulair zijn, en dan alleen maar verder onder druk zullen komen te staan.