Chinees coronabeleid: punten scoren of mensenlevens redden?

De afgelopen twee jaar is het coronabeleid in China weinig veranderd, toch uiten Chinezen nu opeens massaal hun onvrede. De aanleiding is een hele strenge lockdown in de stad Xi’an. “Mensen mogen sinds 22 december hun huis niet uit en sinds 27 december ook niet voor de gewone boodschappen en medicatie”, legt Koetse uit.

Daardoor stapelen de problemen zich op. Mensen komen bijvoorbeeld zonder voedsel en medicatie te zitten. De afgelopen week is in de Chinese media te lezen tot welke schrijnende gevallen dat leidt. “De consequenties zijn ernstig, want er zijn mensen komen te overlijden”, legt de sinoloog uit.

‘Waarom vechten we tegen het virus?’

Er zijn een aantal verhalen ‘viral’ gegaan op de Chinese ‘Twitter’. Zo ook het verhaal van een vrouw die acht maanden zwanger was. “Ze kreeg enorme buikpijn en kwam er niet doorheen bij 112. Vervolgens is ze naar het ziekenhuis gegaan, maar ze kwam daar niet binnen omdat haar corona QR-code vier uur daarvoor verlopen was”, vertelt Koetse. De vrouw heeft vervolgens twee uur buiten het ziekenhuis gestaan en daar kreeg ze een miskraam.

Het verhaal van deze vrouw zorgde voor een golf van verontwaardiging in China. “Want waarom vechten we toch zo tegen het virus? Dat doen we toch om mensen te redden, of niet?”, legt de sinoloog uit. Dat is het sentiment dat je nu ziet op de Chinese online media.

Bekende Chinese bloggers en journalisten publiceren kritische essays over de gang van zaken in hun land. Koetse heeft zelf vier of vijf verschillende essays voorbij zien komen, maar de meesten zijn inmiddels al offline gehaald. “Dat kan door het sociale mediaplatform, door de journalisten zelf of de overheid gedaan zijn. Het is in ieder geval censuur”, zegt Koetse. “In die essays stond vooral: voor wie doen we het coronabeleid? Doe je het om punten te scoren of doe je het om mensenlevens te redden?”

Massaal hamsteren

De stad Tianjin, die bijna net zoveel inwoners als heel Nederland heeft, gaat in aanloop naar de Olympische Spelen deels op slot. “Gisteren is men dus aan het hamsteren geslagen omdat ze hebben gezien wat er in de stad Xi’an is gebeurd”, vertelt Koetse.

De straten van Tianjin waren daardoor gevuld met mensen die nog snel naar de supermarkten probeerden te gaan. Mensen zorgden ervoor dat ze genoeg medicatie en eten in huis hebben zodat een crisis als in Xi’an hen niet overkomt.

Olympische Spelen

Er zijn veel Chinezen die zich verheugen op de Olympische Spelen. “Er heerst ook een bepaalde trots dat zij het mogen organiseren en ze willen laten zien dat zij het beter kunnen dan Japan”, legt Koetse uit. Wat volgens haar veel meer een rol speelt, is het Chinese nieuwjaar dat op 1 februari is.

Het aankomende nieuwjaar is het derde nieuwjaar sinds de uitbraak van de covid-pandemie en de Chinese bevolking verheugt zich er ontzettend op om het deze keer wél met familie te vieren. “Belangrijker dan de Olympische Spelen is dus: kan ik samen met mijn familie nieuwjaar vieren?”, vertelt Koetse. “Het ziet ernaar uit dat het voor heel veel mensen onmogelijk wordt dit jaar.”

Druk op de bevolking

De organisatie van de Spelen legt veel druk op het leven van gewone mensen, handhavers én op ziekenhuizen. Vooral de laatste groep houdt zich erg streng aan de regels. “Want als ziekenhuismedewerkers mensen toelaten die geen geldige QR-code hebben, kunnen ze ontslagen worden en zelfs in de gevangenis belanden”, legt Koetse uit.

Afgelopen oktober zijn twee artsen tot 15 maanden gevangenis veroordeeld omdat ze een patiënt hebben behandeld die geen geldige QR-code had. Deze patiënt bleek uiteindelijk corona te hebben en veroorzaakte daardoor een lokale uitbraak. “Als je dat snapt, snap je ook beter waarom die ziekenhuizen zo bang zijn om mensen toe te laten. Ook al hebben ze echt hulp nodig.”