Guyana had één van de rijkste landen van Zuid-Amerika kunnen worden

Olie zou de toekomst van Guyana drastisch kunnen veranderen. Alleen profiteert de bevolking niet van de rijkdom: de grote multinational ExxonMobil gaat er met de winst vandoor. Smeekes en Loudon reisden af naar het buurland van Suriname.

Guyana geen verstand van olie-industrie

Volgens Loudon zullen er vele dollars komen door de olie, maar is het de vraag waar deze terecht zullen komen: "Als je kijkt wat voor contract Guyana heeft afgesloten met ExxonMobil dan is dat echt dramatisch. Het is een koloniaal contract."

Loudon: "ExxonMobil heeft misbruik gemaakt van het feit dat daar niemand was die echt verstand had van de olie-industrie. Die hebben Guyana, en de mensen met wie ze aan tafel zaten, lekker gemaakt door de dollars die eraan zouden komen. Guyana heeft een handtekening gezet onder een wurgcontract."

President niet op de hoogte van tekenen contract

Loudon noemt één van de punten uit dit wurgcontract: "In het contract staat dat als Guyana zijn eigen wetgeving wil aanpassen en als die nieuwe wetten nadelig zouden zijn voor Exxon, dat Guyana dan voor arbitrage naar Washington moet. Voor een arbitragecommissie bestaande uit mensen uit de olie-industrie om daar te kijken of die wet inderdaad nadelig is. En als die nadelig is dan moet Guyana Exxon compenseren."

Smeekes zegt dat de het tekenen van het contract raar is verlopen: "Zelfs de president die er nu zit was niet eens echt op de hoogte dat dit contract is getekend. Hij dacht, er is een contract en we moeten eens even kijken wat we daar allemaal aan gaan veranderen, maar dat bleek al getekend te zijn."

Loudon vult aan: "Het komt Exxon en de regering heel goed uit dat er zo weinig kennis is en dat houden ze zo lang mogelijk in stand."

Grote risico's

Daarnaast krijgt het land er ook nog grote risico's bij: "Als er een olielekkage zou zijn, dan staat de stroming zo dat de hele kustlijn vol getroffen wordt door de olie. Dat betekent bijvoorbeeld ook dat de mangrove eraan gaan, in die mangrove wordt het zeeleven gecreëerd. Dus dat heeft vergaande consequenties. Daar zijn ze niet klaar voor, er is bijna niets geregeld om op te treden als het fout gaat daar op zee. Ze kunnen niet optreden tegen zo een olieramp."

De visserij ondervindt nu al nadelige gevolgen. Smeekes vertelt over een visser die ze in Guyana hebben gesproken: "Veel van de plekken waar zij aan het vissen waren die worden nu al ingenomen doordat daar naar olie geboord wordt. Dus ze zijn al een deel kwijt en hij merkte ook dat er nu al minder vis is dan een tijd geleden."

Slecht geïnformeerd

Smeekes vertelt over de frustratie die zij hebben gevoeld tijdens het maken van de documentaire in Guyana. Ook zij vroeg zich af waarom de bevolking hier niet tegen ingaat. Smeekes: "Mensen worden zo slecht geïnformeerd en hebben geen idee wat ze te wachten staat."

Smeekes: "Dat contract is ontzettend ingewikkeld verwoord. Mensen weten gewoon niet wat ze moeten zeggen en wat ze zouden moeten doen. Die ene journaliste die wij daar hebben gesproken loopt ook constant tegen muren aan, Exxon wil niet met haar praten, het is ontzettend moeilijk om daar een voet tussen de deur te krijgen."

De documentaire is vanavond te zien om tien voor 11 (22.50 uur) op NPO2.

Meer van De Nieuws BV?

Volg ons op Instagram, Facebook en Twitter.