De komende referenda in Zaporizja en Cherson hebben grote internationale consequenties

In 2014 hebben Donetsk en Loegansk ook een referendum gehouden. Dat vond Poetin destijds geen slimme zet. "Hij heeft ze gevraagd het uit te stellen. Dat is toen niet gebeurd" vertelt Rusland-expert Hubert Smeets in NOS Met het Oog op Morgen. "Maar de consequentie van dat referendum: het uitroepen van de volksrepubliek Donetsk en Loegansk, heeft het Kremlin toen niet aanvaard."

Rusland heeft pas dit jaar de volksrepublieken erkend. "Dus 8 jaar lang hebben de referenda in die twee republiekjes geen enkele betekenis gehad. Formeel althans in Moskou."

Referenda

Er werd op een bijzondere manier gestemd voor de referenda in de regio’s. "Dat waren van die hele kleine zaaltjes, die half gevuld waren met: hand opsteken als je voor de referenda stemde. Daarmee leek het een soort van besluitvorming te zijn van regionale en lokale bestuurders."

Zaporizja en Cherson

"De referenda in Zaporizja en Cherson zijn echt heel belangrijk", vertelt Smeets. "Dat zijn de gebieden die Rusland gewapenderhand heeft veroverd in de afgelopen maanden. Daar is nu de Oekraïense druk heel groot. Zelfs in Cherson wankelt het Russische leger onder aanvallen van de Oekraïense krijgsmacht."

"Het zou betekenen dat de Russische grens opschuift tot ver naar het westen in Oekraïne. Dat is de consequentie van deze referenda, die uiteraard zullen uitmonden in een ja. Ze worden elektronisch gehouden. Geen enkele controle mogelijk. Dan zouden ze ,die als de Doema en senaat in Moskou mee instemmen, doen ze natuurlijk, Rusland uitbreiden tot en met Cherson. Dat heeft voor de oorlog en internationale verhoudingen enorme betekenis."

Internationale verhoudingen

"Het betekent dat de Russische militaire doctrine, dat nu alleen geldt voor Rusland, zich ook zal uitstrekken het zuiden van Zaporizja en het westen van Cherson." volgens Smeets zou de dreiging voor escalatie dan groter worden. "Wanneer dat formeel in de ogen van Moskou Russisch grondgebied zou worden, is elke handgranaat die daar afgaat een aanval in wezen op Rusland. Dan zou Rusland met alle middelen die het heeft, kunnen terugslaan."

"Nu helpen ze nog de burgers van Cherson, maar dan gaat het om de staat Rusland zelf. Dan is uiteindelijk, als je ver door redeneert elke reactie vanuit Rusland denkbaar. Inclusief een nucleaire."