'Je verdiepen in terroristen is de enige manier om ze te stoppen'

Bureau Buitenland-verslaggever Irene Houthuijs sprak Fox over haar leven als ex-spion. "Ik ging naar de uithoeken van de wereld en sprak met bronnen terroristische groepen."

Onbeschermd: NOC

Waar de meeste CIA-agenten werken onder een diplomatieke dekmantel, werkte Fox als NOC: Non-Official Cover. Ze kreeg geen diplomatieke onschendbaarheid. Als ze in de problemen zou zijn gekomen, was er geen vangnet, geen uitweg, geen vrijbrief.

Ze schrijft hierover in haar boek: "Normale agenten doen zich overdag bijvoorbeeld voor als administratief medewerker op de Amerikaanse ambassade, terwijl ze ’s avonds hun targets benaderen. Dat werkt bij spionage in Koude Oorlogstijl, als je informanten uit buitenlandse overheden wil rekruteren, maar terreurcellen maakt het niet veel uit of iemand een Amerikaanse diplomaat of een Amerikaanse spion is: als iemand voor de Verenigde Staten werkt, is hij of zij een doelwit."

Haar werk bracht vele risico's met zich mee. Fox's leidinggevende zei toen hij haar voor de functie vroeg: "Non-Official Cover – NOC – worden is een eer, maar bepaald geen kinderspel".

Niet schieten, maar praten

Mensen zien als echte mensen, en persoonlijk contact hebben met de terroristische groepen, dat vindt Fox erg belangrijk. "Je moet weten wat hen motiveert. Dan pas kun je ook zorgen dat ze stoppen. Als je niet de tijd neemt om naar ze te luisteren, dan blijf je voor altijd in hetzelfde cirkeltje lopen, hetzelfde spelletje spelen."

Het gevoel niet gehoord te worden is een belangrijke reden voor jonge mensen om zich aan te sluiten bij radicale groepen, gelooft Fox. "Het is een illusie dat the war on terror een einde maakt aan terreur. Het kweken van begrip is een stuk effectiever dan het vernietigen van de vijand."

Meer verhalen over en uit het buitenland?

Luister hier alle afleveringen van VPRO's Bureau Buitenland: Het buitenlandprogramma met diverse, diepgravende en verrassende geluiden over en uit het buitenland. Bureau Buitenland is dagelijks tussen 19.00 en 19.30 uur te horen op NPO Radio 1.