De Verenigde Staten wil Turkije overtuigen om Zweden en Finland bij de NAVO te laten

“Het moet allemaal een beetje snel gebeuren. De Amerikanen hebben echt geen zin dat het al te lang gaat duren”, vertelt Amerika-correspondent Lucas Waagmeester in NOS Radio 1 Journaal. Om ervoor te zorgen dat er snel een besluit kan vallen over de twee landen willen de Amerikanen dan ook binnen de kortste keren Amerika overhalen.

Turks verzet

Volgens Turkije-correspondent gebruikt Turkije dit moment als kans. “Het zijn zaken die de relatie tussen Turkije en het Westen al langer vertroebelen. Het gaat over wat Turkije beschouwt als zijn eigen binnenlandse veiligheidsprobleem. Het gaat over staatsvijand nummer één, de PKK. Het Westen, de VS vooral, in Noord-Syrië steunt Koerdische strijders in de strijd tegen IS. Turkije beschouwt dat als een vertakking van de PKK en zegt: het zijn terroristen die onze veiligheid in gevaar brengen. Erdogan zegt: Zweden en Finland herbergen deze terroristen en geven ze asiel. Dat kunnen we niet accepteren.” Er bevindt zich een grote gemeenschap van Koerdische mensen in de landen. “Erdogan heeft een lijst van mensen die sympathiseert of lid zijn van de PKK. Het is een gevoelige en lastige kwestie. Het rechtssysteem is niet onafhankelijk en het Westen is zeer kritisch daarover.”

Maar dat is niet het enige waar Turkije een probleem mee heeft. “Wapenembargo’s door westerse landen opgelegd na de Turkse invasie in Syrië in 2019. Wat Turkije hier doet is een hele belangrijke beslissing voor de NAVO dwarsbomen. Erdogan weet dat Turkije heel belangrijk is voor de NAVO en denkt: laten we deze kans grijpen om eisen op tafel te leggen. We kijken naar een groot uit de hand gelopen politiek spel.”

Overhalen

“Het is hier geen verassing dat Erdogan dit soort momenten gebruikt om iets binnen te halen, maar er wordt vanuit gegaan dat de Turken uiteindelijk toch wel om de bocht gaan”, vertelt Amerika-correspondent Lucas Waagmeester. “vanuit Amerikaans perspectief heeft Erdogan het de afgelopen jaren behoorlijk onmogelijk gemaakt. Er zijn enorme irritaties erover. De Turkse regering worp enorme barricades op in de strijd tegen IS, vanwege bezwaren met Koerdische groepen. Vervolgens heeft Turkije een Russisch afweersysteem binnengehaald, uit den boze binnen de NAVO. Heeft ertoe geleid dat Turkije zich binnen het bondgenootschap heeft geïsoleerd. Ze zijn uit het F-35 programma gegooid. De verkoop van geavanceerde wapens aan Turkije is door velen opgeschort. De laatste tijd probeert Erdogan juist weer aansluiting te vinden met landen in Europa en de VS. Sinds de oorlog in Oekraïne wil hij zich weer opstellen als betrouwbare bondgenoot. Nu dan dwarsliggen? Dat zou afwijken van dat strategische doel. Daarom denken ze hier dat Erdogan wel gaat inbinden.”

Wat willen de Amerikanen dan precies doen om Turkije over te halen? “Het uitleveren van Koerdische activisten gaat echt niet gebeuren. Daar wreekt zich het fundamentele inzicht van de onafhankelijkheid van de Turkse rechtsspraak”, vertelt Waagmeester. “De oplossing gaat worden dat Erdogan op andere punten z’n zin gaat krijgen. Dus toch weer gevechtsvliegtuigen leveren, een elegante oplossing vinden voor dat Russische afweersysteem. Dat staat nu te verstoffen ergens in een hangar ergens in Turkije. Misschien een Turkse diplomaat een hoge positie aanbieden bij de komende wisselen van de wacht bij de NAVO. Dat zijn allemaal opties.”