Journalisten in Wuhan spoorloos verdwenen

Correspondent Eefje Rammeloo maakte er voor Bureau Buitenland een reportage van.

Verdwenen burgerjounalisten

De 34-jarige Chen Qiushi, van origine jurist, besluit in januari te laten zien hoe het coronavirus zich verspreidt in Wuhan. Het valt hem meteen op dat patiënten zuurstof krijgen toegediend, iets wat niet per se nodig is bij een 'gewoon' longvirus. Met zijn eigen ogen ziet hij overleden patiënten, achtergelaten in de gangen van ziekenhuizen.

Aan het begin lijkt hem geen strobreed in de weg te worden gelegd, maar dat is snel voorbij. "Vóór mij is de ziekte. Achter mij is China’s macht. Zolang ik leef zal ik vertellen wat ik heb gezien en gehoord. Ik ben niet bang om dood te gaan", vertelt Qiushi. Begin februari zeggen de Chinese autoriteiten hem in quarantaine vast te houden. Nu tien weken later is er geen spoor meer van hem te bekennen. En hij is niet de enige die verdwenen is.

'Officiële rapportages'

Begin januari worden de ambtenaren op het ministerie voor propaganda teruggeroepen van hun vakantie. Volgens Eefje Rammeloo was de tijd van vrijuit verslag doen vanaf dat moment voorbij: "Journalisten moeten het weer doen met 'officiële rapportages' met cijfers waarvan iedereen weet dat ze niet kunnen kloppen."

Toch constateren vier journalisten van de krant Caixin dat de ernst van de situatie een stuk groter moet zijn dan de autoriteiten doen vermoeden. Zij blijven in Wuhan als de stad op slot gaat. Ze halen in die tijd de ene na de andere waarheid naar boven. Ze balanceren tussen de wil om verslag te doen, en tegelijkertijd niet te ver tegen de haren van de autoriteiten in te strijken.

Persvrijheid?

"Om de schijn van persvrijheid op te houden is het voor het Chinese propagandabureau handig om ten minste een aantal journalisten hun werk te laten doen", vertelt Rammeloo.

Chinese journalisten kunnen vaak dichter bij de waarheid komen dan westerse journalisten, "alleen al om het simpele feit dat ze minder opvallen", aldus Rammeloo. Maar tegelijkertijd maakt dat hun ook juist het doelwit

Weer vrij

Een andere burgerjournalist, Li Zehua, was twee maanden lang spoorloos verdwenen na zijn bezoek aan Wuhan. Hij kwam gisteren vrij, schrijft de BBC. De man claimt gevangen te zijn genomen door de autoriteiten. Het is afwachten of, en wanneer de anderen tevoorschijn komen.

Meer verhalen over en uit het buitenland?

In VPRO's Bureau Buitenland zijn dagelijks tussen 19.00 en 19.30 uur diverse, diepgravende en verrassende geluiden over en uit het buitenland. Luister hier alle afleveringen.