Wie zijn de Darja en Aleksandr Doegin?

“Deze Doegins staan, anders dan vaak wordt gezegd, los van het Kremlin. Het zijn extreemnationalisten. De vader is een soort goeroe van extreemrechts in Rusland”, vertelt Rusland-specialist bij het Haags Centrum voor Strategische Studies, Helga Salemon, in NOS Met het Oog op Morgen. “Maar juist daarom wordt hij afzijdig gehouden van Kremlin, want hij wil meer dan Vladimir Poetin. Hij wil een oorlog tegen het Westen.”

Darja

“Nu zie je opeens dat op de Russische staats-tv Darja Doegin, de dochter, als een soort heldin wordt gepresenteerd die opkwam voor de oorlog tegen Oekraïne. Alles wordt in dat kader gezet. Dat is toch wel de suggestie die nu wordt gewekt. De bom was nog niet afgegaan of het Kremlin en de Kremlin-functionarissen wezen al met de vinger naar de Oekraïense terroristen. Niet mijn woorden.”

Aleksandr

“Aleksandr is geen vertrouweling van het Kremlin van Poetin. Hij heeft nooit in enige officiële structuur gezeten. Wat je moet begrijpen, is dat die extreemrechtse mensen dankbaar gebruikt worden door het Kremlin om hun repressie van andersdenkenden vorm te geven. Hun verhaal is steeds meer opgeschoven naar deze extreemrechtse groepen, vandaar dat ze ook als een bedreiging worden gezien.”

“Het verhaal van het Kremlin is namelijk: wij hebben onze eigen waarden. Het verhaal van Doegin is: Rusland moet weer een nieuwe Sovjet Unie worden. Andersdenkenden, homoseksuelen, migranten, dingen die je in het Westen hebt, zijn decadent en moeten we kosten wat het kost uit de deur houden. Maar volgens hem is Poetin slap en moet hij harder optreden. Er wordt ook verwacht door bekende sociologen dat deze extreemrechtse mensen misschien nu tegen Poetin gaan aggregeren.”

Vermoord

“Pa en dochter Le Pen, daar worden ze ook wel mee vergeleken. Kwade tongen, wordt er zelfs gezegd. Er zijn zoveel complottheorieën, je wordt er niet meer wijs uit. Zij is vermoord, omdat het Russische establishment niet wil dat deze Russische Marie Le Pen, veel aantrekkelijker dan die Aleksandr Doegin die er toch wel als 19e-eeuwse bejaarde schrijver uit ziet, aan de macht zou komen. Dat zijn de speculaties. Maar die vergelijking wordt wel getrokken.”

Onduidelijk

Er is nog veel onduidelijkheid over de aanslag. Een oppositiepoliticus uit Rusland stelt dat een Russische verzetsbeweging achter de bomaanslag zit op Darja Doegin. Het Nationaal Republikeins Leger (NRL) zou erachter zitten, een tot nu toe onbekende anti-Poetingroepering. Maar of die groepering ook echt bestaat en officieel de aanslag heeft opgeëist is onduidelijk.

Ook is niet bekend of de bom bedoeld was voor Darja of Aleksandr. “Ze zeggen: ze zat in de auto van haar vader. Vrienden zeggen: ze zat in haar eigen auto. Haar vader zou moet instappen, maar is in de auto erachter gestapt. Dan vraag ik me af: waarom eigenlijk? Ze kwamen af van het festival ‘Traditie’, een festival wat de traditionele Russische waarde, dus vooral geen homoseksualiteit en migranten, op de kaart moet zetten”, vertelt Salemon. “Ze vertrok van de VIP-parkeerplaats en de veronderstelling is dat daar de bom onder auto is geplaatst, maar de vraag is: hoe kan dat in hemelsnaam gebeuren op een bewaakte parkeerplaats van zo’n pro-Kremlin festival?”

Gevolgen

“De gevolgen van dit gebeuren zijn heel ernstig. Het Kremlin zegt: het zijn de Oekraïners en dat zet de deur open voor nog meer terreur en agressie richting Oekraïne en Kremlincritici. De oppositie zegt precies hetzelfde, maar die zegt: het Kremlin zit er zelf achter om die terreur te kunnen ontkennen. Wat dat betreft, is het tijdsstip ongelukkig, want woensdag is de Onafhankelijkheidsdag van Oekraïne. Zelensky heeft gewaarschuwd dat Rusland wel eens hele gekke dingen kan doen. Zoals een aanval op Lviv en Kiev.”