Toch kabinetsafvaardiging naar Qatar: slimme zet of zwaktebod?

In februari vorig jaar werd er in de Tweede Kamer al een motie breed aangenomen waarbij het kabinet werd opgeroepen om geen delegatie naar Qatar te sturen. SP-Kamerlid Jasper van Dijk is zeer teleurgesteld in de keuze van het kabinet om dit toch te doen.

"Dit is de klassieke tweestrijd tussen enerzijds het opkomen voor mensenrechten en anderzijds het opkomen voor handelsbelangen", zegt Van Dijk. "Het allerbelangrijkste zijn de mensenrechtenschendingen in Qatar en die talloze slachtoffers die gevallen zijn bij de bouwprojecten rond het WK."

Veranderende tijd

Hoogleraar Rob de Wijk vindt juist dat we wel moeten gaan. "Het is eigenbelang om er wel naar toe te gaan. De tijd is fundamenteel aan het veranderen. We hebben een enorm gastekort en dat gaat nog wel even zo blijven. We moeten snel proberen om alternatieven te vinden en er zijn nog maar weinig landen die alternatieven kunnen leveren als het gaat om LNG, dus vloeibaar gas."

Als er geen kabinetsdelegatie naar Qatar gaat, wordt dat "buitengewoon lastig", meent hij. "Je komt nu in een situatie terecht in de wereld waarin olie en gas worden gebruikt als politieke pressiemiddelen door landen die een appeltje te schillen hebben met het Westen. Daar hoort Qatar ook bij."

Volgens De Wijk betekent dit simpel gezegd dat als Nederland niet gaat, er ook geen LNG onze kant op komt. "Zo simpel zit geopolitiek in elkaar en dat heeft echt te maken met de relatieve machtsafname van het Westen. Daardoor kunnen andere landen dit nu gaan doen."

Opkomen voor mensenrechten

Kamerlid Van Dijk betwijfelt of het niet sturen van een minister of koning de volledige handel tussen Nederland en Qatar zou laten stilleggen. "Ik ben daar niet van overtuigd. De motie is ingediend om op te komen voor de mensenrechten in Qatar, die flagrant worden geschonden. Ik vind dat we niet moeten buigen voor die afweging. Het kabinet moet een statement maken."

Het gaat over een langjarige gasdeal die gesloten moet worden, zegt de De Wijk. "Duitsland en Frankrijk zijn die nu aan het uitonderhandelen. Ik denk niet dat Nederland, die de eigen gaskraan dichtdraait, de import van LNG uit Qatar in de waagschaal zou stellen. Je krijgt hier nu een afweging tussen moreel-ethische politiek die ik goed kan begrijpen, met puur eigenbelang. Dat eigenbelang zal nu gaan prevaleren."

Hoge inzet

Hij pleit er dan ook voor om in de afvaardiging naar Qatar op het hoogste niveau in te zetten. "Je hebt te maken met een deel van de wereld waarin dit buitengewoon belangrijk is."

Van Dijk vindt ook dat een slecht idee. "Daarmee legitimeer je de autoriteiten in Qatar. Door daar naast de emir op de foto te gaan staan, die daarmee uitstraalt: er zijn 6000 doden gevallen, maar hier staan al die Europese leiders met mij samen op de foto en ik heb het fantastisch gedaan. Dat moet je niet willen rechtvaardigen."