Ambassadeur in Rusland: zo werk je in een autoritaire staat

"Het is én-én", zegt Jones. "Er staat een hele grote zaak tussen ons in met MH17 en tegelijk is het een groot buurland waarmee we veel relaties hebben." Jones doelt op de culturele en economische relaties. "We zijn de derde investeerder en handelspartner van de Russen en er zitten veel Nederlandse bedrijven."

Over veel zaken denkt Nederland anders, maar de kern van diplomatie gaat over oplossingen zoeken, aldus Jones. "We kunnen niet helemaal met de rug naar elkaar toe blijven staan. Dat heeft minister Blok ook gezegd toen hij in Moskou was."

Op het matje geroepen

Rode draad in haar Russische ambtsperiode was wel het 'op het matje geroepen worden’ bij het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken. Het gebeurde in 2018 drie keer. Hoe gaat dat dan? "Nou, je staat niet echt op een matje", grapt Jones. "Als Rusland niet blij is met ons, of wij zijn niet blij met hen, dan zoeken ze een manier om dat te laten blijken. Eén van die manieren is om de ambassadeur te ontbieden."

Als ambassadeur laat je in dat geval alles uit je handen vallen om naar het plaatselijke ministerie in Moskou te gaan. "Russen zijn heel correct in de manier waarop ze dit soort conflicten behandelen. De vice-minister geeft bij aankomst meteen aan dat het geen leuk gesprek wordt. Het wordt geen gezelligheidskletspraatje."

Als ambassadeur heb je zelf ook wat te zeggen namens de Nederlandse regering. Jones zorgt er altijd voor dat ze daar ook de kans voor krijgt. "Je krijgt de boodschap heel direct en het is de bedoeling dat je dit precies zo overbrengt aan de Nederlandse regering. Anderzijds breng ik ook een boodschap die daar ergens genoteerd wordt."

Vervolgens komt er een eis, een verzoek of een vraag en dan wordt er door de regeringen van beide landen gekeken of ze elkaar tegemoet kunnen komen. Jones komt nooit als de gebeten hond naar buiten. "Ik vind dat ik een land vertegenwoordig waar je trots op kan zijn."

Niet eenduidig

Rusland is een autoritair geleid land met een andere vorm van bestuur, maar dat wil volgens de voormalig ambassadeur niet zeggen dat het land eenduidig of eenvormig is. "Er zijn daar ook mensen die zich druk maken om klimaat. Ze hebben prachtige natuur ook."

Verhitte discussies

In haar werk als ambassadeur zal ze altijd het Nederlandse standpunt uitleggen en vertegenwoordigen, maar het blijft ook belangrijk om te kijken waar gezamenlijk belang en mogelijkheden liggen. "Dat zijn verhitte discussies, maar je moet wel zeggen dat je het niet eens bent met hun standpunt. Dat je iets belachelijk vindt zal je nooit zeggen."