Indonesisch botleger voert beïnvloedingscampagne in het Nederlands

"Alles wijst er wel op dat de Indonesische regering hierachter zit", zei Nieuwsuur-verslaggever Rudy Bouma in Nieuws en Co. Hij maakte een reportage over dit onderwerp. "Die boodschappen passen precies in het Indonesische narratief van dat conflict met West-Papoea."

West-Papoea strijdt al een halve eeuw voor onafhankelijkheid van Indonesië, maar de Indonesische regering stuurt aan op een verlenging van de autonomiewet in 2021. De regering slaat protesten van Papoea's hard neer.

Volgens nepnieuwsdeskundige Peter Burger van de Universiteit Leiden zijn de bots het eerste zichtbare bewijs in ons land van gecoördineerde, politieke beïnvloeding vanuit het buitenland waarbij Nederlandstalige berichten worden ingezet.

"Waarom dat gebeurt is onduidelijk, want Nederland heeft helemaal geen rol in het conflict tussen Jakarta en West-Papoea", zegt Bouma.

Nepaccounts met nepfoto's

Van de vierhonderd accounts is grofweg de helft actief op Twitter. Van de profielfoto's die bij de accounts horen, blijken 35 foto's - uit een sample van honderd foto's - door computers te zijn samengesteld, constateert het Amsterdamse bedrijf 3DUniversum. De mensen op de foto's bestaan dus niet. Zulke nepfoto's zijn een relatief nieuw fenomeen.

De mensen op de profielfoto's ogen westers, maar het blijkt dat zo'n 70 procent van de tweets wordt verstuurd vanaf servers in Papoea en andere delen van Indonesië. En als je kijkt naar de statistieken, dan stort het aantal tweets volledig in als het in Indonesië nacht is.

"Ik kan maar één partij bedenken die baat heeft bij deze boodschappen en dat is de Indonesische regering", zegt activist Raki Ap. Hij strijdt vanuit Nederland voor een onafhankelijk West-Papoea en noemt de berichten van het botleger 'schokkend en brutaal'.

De Indonesische ambassade heeft, ondanks herhaaldelijk verzoek, niet gereageerd.

Impact

Nieuwsuur heeft onderzocht dat tweehonderd van de Twitterbots zo'n 45.000 tweets hebben verstuurd, waarvan 15.000 in het Nederlands. In totaal waren er 35.000 interacties op die tweets. "Dat is eigenlijk wel een geringe impact voor zo'n groots opgezet botleger", zegt Bouma.

Minister Kajsa Ollongren waarschuwt al langer voor zulke campagnes op sociale mediaplatforms, maar noemde als voorbeeld slechts een Russische nepnieuwssite die desinformatie verspreidde over MH17.

Download de NPO Radio 1-app

Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.