Buitenland

In Denemarken worden nauwelijks kinderen uit huis geplaatst – hoe doen ze dat?

foto: Roy Heerkensfoto: Roy Heerkens

Nieuws
In Denemarken worden nauwelijks kinderen uit huis geplaatst – hoe doen ze dat?

[KRO-NCRV] Beter goed gejat dan slecht verzonnen. In aanloop naar de verkiezingen onderstrepen zeven partijen hun speerpunten met een praktijkvoorbeeld uit het buitenland. Wat kunnen we leren van onze Europese buren? Verslaggevers Martijn Grimmius en Roy Heerkens vertrokken de afgelopen weken op grote inspiratietour. U hoort het resultaat tot vijftien maart elke dag in De Ochtend op NPO Radio 1.

ChristenUnie

In Denemarken worden door samenwerking en intensieve betrokkenheid nauwelijks kinderen uit huis geplaatst. En 96 procent van de kinderen gaat naar regulier onderwijs. De ChristenUnie vindt dat we in Nederland dus kunnen leren van de ervaringen in Denemarken.

Alle verantwoordelijkheid voor jeugd en gezin ligt daar bij de gemeente, daardoor is vaak minder zware zorg nodig. Een centrale rol in het Deense systeem heeft de sociaal werker. Deze werkt enkele dagen per week in kinderopvang en scholen om daar de professionals te ondersteunen in het signaleren van en omgaan met lastig gedrag en eventuele problemen.

Het kind praat mee

In Denemarken maakt naar schatting 90 procent van de kinderen gebruik van een formele vorm van kinderopvang. Daardoor zijn de meeste kinderen al bij beroepskrachten in beeld. Als een kind of gezin behoefte heeft aan speciale zorg, neemt de gemeente de betrokkenheid van de familie en het eigen netwerk in overweging. Ook raadpleegt de gemeente het kind zelf over besluiten die worden genomen. Volgens de wet gebeurt niets zonder betrokkenheid van het kind en gezin, mits de veiligheid van het kind dit toelaat.

Door heel goed met het gezin samen te werken, is een gedwongen uithuisplaatsing niet vaak nodig. Wordt er wel besloten tot uithuisplaatsing dan gebeurt dit heel vaak vrijwillig. In slechts tien procent van de gevallen wordt er gedwongen uit huis geplaatst. In Nederland ligt dat percentage veel hoger.

Aarhus

In 2010 kwam de gemeente Aarhus negatief in het nieuws door incidenten waarbij te laat werd ingegrepen om kinderen veilig te stellen. Net als in Nederland na de zaak Savanna zijn in reactie hierop veel kinderen uit huis geplaatst. Het aantal meldingen van professionals en burgers over zorgen rondom kinderen nam in Aarhus toe van 655 in 2004 tot 3.668 in 2012. Na de incidenten werkte de gemeente aan verbetering van het beleid, meer preventief en in aansluiting met de basisvoorzieningen. Twee jaar later is er een omslag richting pleegzorg en is het aantal uithuisplaatsingen gedaald. Het lijkt erop dat het Deense beleid resultaat heeft.