Syrië verkeert in 'collectief trauma': hulporganisaties verlenen psychische eerste hulp
- Nieuws
- Syrië verkeert in 'collectief trauma': hulporganisaties verlenen psychische eerste hulp
Ruim een week geleden viel het dictatoriale regime van Bashar al-Assad in Syrië. Veel wordt gesproken over hoe het land nu opnieuw opgebouwd en bestuurd moet worden, maar hoe gaat het met de mensen daar die medische hulp nodig hebben? De gezondheidszorg daar ligt volledig in puin, daarom schalen meerdere hulporganisaties de zorg op. Zo ook Dokters van de Wereld. In De Nieuws BV vertelt directeur Jasper Kuipers dat naast basiszorg ook psychische zorg van belang is.
Video niet beschikbaar
Na 13 jaar burgeroorlog en meer dan 50 jaar Al-Assad-regime is er weinig over van het Syrische zorgsysteem. "De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) zegt dat een kwart van de doktersposten en eenderde van de ziekenhuizen door de oorlog verwoest is of niet meer operationeel zijn." En dat zijn alleen nog maar gebouwen, aldus Kuipers. Veel artsen en verpleegkundigen zijn gevlucht. Volgens de directeur waren hulpverleners vaak het doelwit van het regime: "Als zij tegenstanders van het regime medische zorg verleenden, werden zij als verraders gezien." Het land heeft een tekort aan alles, van benzine tot medicijnen. "Het is een situatie waarin de hulp van internationale hulporganisaties nodig is."
Psychische eerste hulp
De hulp moet veel omvattend zijn: van basisbehoeften als schoon water tot psychische hulp. Volgens Kuipers moet namelijk niet onderschat worden dat het hele land in een 'collectief trauma' verkeert. "Mensen hebben vreselijke dingen meegemaakt. Veel zijn gevlucht of vermist, ook zijn tienduizenden mensen uit gevangenissen vrijgelaten. Dat doet nogal wat met een bevolking. We moeten niet onderschatten dat naast de lichamelijke gezondheidszorg ook psychische hulp nodig is."
"Als mensen bij onze mobiele teams op consult komen en aangeven slecht te slapen of hoofdpijn te hebben, dan kan je pijnstillers of slaappillen adviseren. Maar we kunnen ook gesprekken over stress of trauma's voeren. Dat noemen we psychische eerste hulp." Elk land heeft zijn eigen culturele idee over psychische hulp, vertelt Kuipers. "Er rust soms ook een taboe op. Daarom is het belangrijk om de juiste woorden te gebruiken. We praten soms over stress in plaats van psychische zorg, of we zeggen: 'je gaat naar de dokter', in plaats van naar een psycholoog."
Sancties belemmeren humanitaire hulp
De Europese Commissie maakte afgelopen vrijdag bekend dat er 4 miljoen euro extra wordt vrijgemaakt voor humanitaire hulp aan Syrië. Dat is een 'stapje' in de goede richting, volgens Kuipers. "We hebben het over miljoenen hulpbehoevenden in een land dat al jaren gebukt gaat onder sancties."
Er gelden allerlei internationale sancties tegen Syrië. Dit vanwege de economische deals met Rusland en mensenrechtenschendingen. De Europese Unie heeft aangegeven dat de sancties tot minstens volgend jaar zomer in stand blijven. Humanitaire hulp is uitgezonderd van de sancties, maar in de praktijk is dat niet altijd te merken. "Als wij bijvoorbeeld een salaris van een dokter in Damascus willen overmaken, dan is er geen Nederlandse bank die daar aan mee wil werken. Ook is het heel lastig om medicatie het land in te krijgen. Hoewel de uitzondering er is, werkt het in de praktijk toch niet goed. Dat is een extra belemmering voor ons werk."
Na de val van Al-Assad en de machtsovername door de rebellen wordt gehoopt op een stabiel land. "Een voorwaarde daarvoor is dat er goede basisvoorzieningen zijn, en dan is gezondheidszorg heel belangrijk. Laten we daarin investeren, dan geven we het land echt de beste kans op een goede toekomst", aldus Kuipers.
