'Johnson is gezakt voor zijn eerste examen als premier'

Het Lagerhuis bezorgde Boris Johnson gisteravond een gevoelige nederlaag door met 328 tegen 301 stemmen de politieke agenda te wijzigen. Daardoor kunnen de parlementariërs tegen de zin van de premier vandaag kiezen om de wet aan te passen waarmee een no-deal-brexit per 31 oktober wordt geblokkeerd. "Het parlement heeft nu vrij spel", zegt correspondent Suse van Kleef in het NOS Radio 1 Journaal.

Johnsons verlies was des te pijnlijker omdat hij 21 Conservatieven zag meestemmen met de oppositie. Daaronder niet de minsten: oud-ministers van Financiën, het langstzittende Lagerhuislid en de kleinzoon van Winston Churchill. Samen zijn de 'rebellen' goed voor meer dan 330 jaar in het parlement.

Ze worden allemaal, zoals Johnson al had laten doorschemeren, uit de fractie gezet en mogen bij nieuwe verkiezingen niet voor de Conservatieven uitkomen. Oud-minister Phillip Hammond zei dat besluit zo nodig bij de rechter aan te vechten.

Van Kleef: "Johnson had gehoopt dat het dreigement van het uit de fractie zetten de rebellen in toom zou houden, maar het had juist het tegengestelde effect. Het was de druppel die de emmer deed overlopen. Ze vonden het intimidatie en zeiden hun eigen partij niet meer te herkennen."

Brexit op 31 januari?

Vandaag volgt de stemming over het wetsvoorstel om een brexit zonder deal met de Europese Unie per 31 oktober, de huidige deadline, te blokkeren. Als er op 19 oktober geen door het parlement goedgekeurde brexitdeal ligt, moet Johnson naar Brussel om opnieuw uitstel te vragen. De deadline zou dan op 31 januari komen te liggen. De EU-landen zullen zo'n verlenging naar verwachting steunen.

Johnson zal allerminst blij zijn met zo'n uitslag, zei correspondent Tim de Wit in Met het Oog op Morgen. "Hij zei meteen dat er dan niks anders op zit dan nieuwe verkiezingen. Een duidelijke knieval van Johnson."

De Britse premier wil namelijk helemaal niet naar Brussel om opnieuw om uitstel te vragen. "Hij heeft altijd gezegd dat de Britten op 31 oktober de EU verlaten, geen dag later. En als het parlement hem dat oplegt, dan moet het overgelaten worden aan de Britse kiezer.

Van Kleef noemt de gebeurtenissen van gisteren in ieder geval ongekend. "De premier begon de dag met 311 Kamerleden in zijn kamp en eindigde met 289. Door de stemming te verliezen, is Boris Johnson gezakt voor zijn eerste examen als premier."