Doorbraak Kachovka-dam Oekraïne zorgt voor 'gigantische schade'

"Uit de laatste beelden komt een steeds duidelijker beeld van ontzettende verwoesting naar voren", vertelt verslaggever Christiaan Paauwe. "Delen van Cherson en de dorpen eromheen zijn onder water komen te staan. Nog eens 80 dorpen lopen gevaar vanwege de overstromingen en al 16.000 mensen zijn geëvacueerd."

Niet te overzien

"Er zijn berichten van mensen die vermist zijn", vervolgt hij. "De rivier is de frontlinie tussen Oekraïne en Rusland, dus veel mensen waren al vertrokken, maar met name oudere mensen zijn gebleven. We moeten gaan zien of de mensen die zijn gebleven, op tijd voor het water konden ontsnappen." Evacuaties zijn in volle gang, weet Paauwe. "Ze proberen mensen uit het gebied weg te krijgen. Je ziet steeds meer beelden van mensen die met bootjes door straten bewegen."

Volgens Paauwe is de verwachting dat het water in de komende dagen wat gaat zakken. "Het duurt nog even tot de situatie stabiliseert en het water terugloopt. Dan krijgen we een goed beeld van de volledige schade en wat er met de inwoners op bepaalde plekken is gebeurd. Stroomafwaarts zul je zien dat er gigantische schade is. Én gevaar: mijnen die gaan ronddrijven en op andere plekken zijn gaan liggen; grote hoeveelheden olie die in het water liggen... En vergeet niet dat veel mensen afhankelijk waren van de watervoorziening van het meer. En daar komt nog bovenop dat het grondwaterpeil zal zakken, wat voor de landbouw weer grote problemen zal veroorzaken. De gevolgen zijn in die zin dus nog niet te overzien."

Koortsachtige zoektocht

Save the Children is in het Oekraïense Mykoliav en Cherson aanwezig om hulp te verlenen aan de geëvacueerden. "We sturen er extra mensen naartoe", vertelt woordvoerder Helma Maas. "De snelste vorm van hulp geven is ergens zichtbaar gaan staan", weet ze. "In Mykoliav staan we op het treinstation. Daar registeren we de mensen die helemaal geen help hebben en doen we een snelle check wie hulpbehoevend is. We zijn erop voorbereid om zo'n 1000 families cash geld te kunnen geven, zodat ze een aantal dagen door kunnen komen. Ook hebben we water, voedselpakketten en een paar honderd veldbedden: dingen die mensen in de eerste dagen nodig zullen hebben."

Ondertussen wordt er ter plaatste 'koortsachtig' gezocht naar plekken waar de mensen kunnen slapen. "We hebben wel wat veldbedden voorradig, maar dat zijn er maar 300..." Ze verwacht dat ze van de 16.000 geëvacueerden 'een flink deel kunnen helpen'. Maar: "Er moet goed gecoördineerd worden met andere hulporganisaties." Ze verwacht dat de hulp in de komende dagen/weken opgevoerd kan worden. "Wij zijn altijd daar waar de nood het hoogst is."

Slecht onderhoud

Ondertussen wijzen Oekraïne en Rusland elkaar aan als verantwoordelijken voor het verwoesten van de dam. "Zelenksy zei dinsdag nog dat Rusland de dam 'overduidelijk' met explosieven heeft opgeblazen", vertelt verslaggever Christiaan Paauwe. "Hij noemt het de inzet van een massavernietigingswapen van Rusland. Oekraïense journalisten vragen zich af of het niet ook een ongeluk kan zijn; of de oorzaak geen slecht onderhoud van de dam is. Ook zij leggen de schuld alsnog bij Rusland, die heeft namelijk de dam bezet en is dan ook verantwoordelijk voor het beheer."

De situatie wordt de komende dagen onderzocht, dan zou moeten blijken wat er precies is gebeurd.