Taliban verdient miljoenen aan de export van talk

Can: "Talk is een hele zuivere mineraal. Het zit in heel veel producten: in voedsel als een soort anti-klonten middel, in plastic, in banden, in cosmetica en noem maar op. Het wordt in heel veel industrieën verwerkt."

Hoogwaardige kwaliteit

"Er zijn heel veel talkmijnen over de hele wereld," vertelt Can. "Alleen de talkmijnen in Afghanistan zijn nog heel puur en van hoogwaardige kwaliteit, maar die talkmijnen liggen dus in gebieden waar de taliban de macht heeft."

Can vertelt dat de talkexport van Afghanistan ontzettend groot is: "Die export is zo groot, dat ze het zelf niet precies weten. Het gaat echt om tientallen miljoenen. Wat je ziet is dat de talk uit Afghanistan eerst naar Pakistan gaat. Aan de exportcijfers van Pakistan zie je een top 5: Nederland, Italië, Amerika, China en Zuid-Korea. Dat zijn de grootafnemers van talk."

Grondstoffen

"Afghanistan is een land waar alles puur natuur is," vertelt Can. "Het stikt daar van de grondstoffen. Er is niet alleen talk, maar ook kobalt, elitium, goud en olie. De bevolking profiteert daar helemaal niet van. Het zijn namelijk ruwe grondstoffen en het lukt ze niet om die grondstoffen op de markt te krijgen. Afghanistan zou in een klap een van de rijkste landen van de wereld kunnen zijn."

De taliban verdient veel geld aan de talk. Dit doen zij op verschillende manieren. Can: "Bij de mijnen persen ze de eigenaren van de mijnen af, daar verdienen ze geld mee. Ook wordt de talk naar een fabriek vervoerd. Onderweg zijn er allemaal checkpoints, daarvan weet je dat er checkpoints van de Afghaanse overheid zijn, maar er zijn ook illegale checkpoints van de taliban. Vervolgens gaat de talk naar een fabriek en dan naar Pakistan. In Pakistan wordt de talk gewogen door iemand van de Afghaanse overheid, maar daar zit ook iemand van de taliban bij. Die weegt ook mee. Die belt de informatie door en dan wordt er betaald."

Corruptie

Can: "Er is grote corruptie binnen de Afghaanse overheid. De corruptie is daar gevaarlijker dan de taliban. Het maakt alles kapot en zorgt voor armoede en ongelijkheid. De taliban verdient geld uit grondstoffen en dat wordt gedoogd door de Afghaanse overheid."

"Indirect doen er ook multinationals aan mee," vertelt Can. "Je kan wel zeggen: 'made in Pakistan', maar elke Pakistaan in de talkhandel weet dat die talk uit Afghanistan komt."

Can belde voor zijn documentaire met de multinationals die talk inkopen. "Het bellen van die bedrijven ging moeizaam. Als een bedrijf zegt dat de talk uit Italië komt, en je vervolgens aan de Italiaanse producent vraagt of die talk niet uit Afghanistan komt, krijg je geen antwoord. Het zou goed kunnen dat het uit Afghanistan komt, want Italië staat ook in de top 5 van exportcijfers. Ik denk dat een deel van de bedrijven weet wat er aan de hand is, maar een deel heeft ook echt geen idee."

Can: "Ik zou bedrijven willen vragen om hier eens goed na te kijken. Als consument wil ik geen product kopen, waarvan ik weet dat ik indirect een bloederige strijd financier. Wees transparant en wees eerlijk naar de consument toe, maar ook tegen journalisten."

Het spoort kwijtraken

Can: "De talk komt in containers binnen in Rotterdam, maar daarna raak ik het spoor kwijt. Ik weet dus niet waar die containers vol talk naar toe gaan. Misschien gaat het door naar andere landen..."

Oplossing?

Talk is een belangrijke grondstof. Maar zouden we ermee kunnen stoppen? "Als we stoppen met talkafname zijn die arme gezinnen daar echt de pineut. Ik denk dat wij de Afghaanse overheid moeten helpen en dat bedrijven Afghanistan moeten helpen. Want zoals het nu gaat wordt het conflict verergerd. Je doet er gewoon aan mee."

De documentaire "Bloedmineralen, de Talkroute" is vanavond te zien op NPO 2 om 22.20.

Meer van De Nieuws BV?

Volg ons op Instagram, Facebook en Twitter.