De jongere generatie wil van Poetin af: 'Ik houd niet van Rusland'

Die waarschuwing klonk dit weekend op het Poesjkinplein in Rusland. In Moskou, maar ook in wel tachtig andere steden, werd dit weekend, op president Poetins 65ste verjaardag, tegen de president gedemonstreerd. De demonstranten waren aanhangers van oppositieleider Aleksej Navalny. Onze verslaggevers Roy Heerkens en Peter d’Hamecourt waren in Moskou ter plaatse.

De demonstranten zijn met name jongeren, sommigen nog geen twintig jaar oud. Ze willen dat Navalny volgend jaar de kans krijgt om aan de verkiezingen mee te doen en dat Poetin aftreedt. De jongeren zien geen toekomst in Rusland; ze zeggen dat de corruptie in het land het moeilijk voor ze maakt om aan werk te komen. “Ik houd niet van Rusland”, zegt een jonge demonstrant.

Badeendjes

Begin dit jaar zette de anti-corruptieorganisatie van Navalny een video online. In het filmpje, met een drone gemaakt, is een immens landgoed van boven te zien waar huidig premier en ex-president Dmitri Medvedev veel tijd met zijn familie doorbrengt. Het was de eerste keer dat er beeldmateriaal van het ‘vakantiehuis’ verscheen.

De drone vloog over tachtig hectare land. Op het filmpje zichtbaar zijn onder andere: drie helikopterplatforms, twee parkeergarages, een skipiste, én middenin een vijver: een speciaal huisje voor de eenden. In 2015 is gemeten dat 3,5% van Rusland, ongeveer 5 miljoen mensen, dakloos is. Het symbool van de protestbeweging tegen de corruptie is daarom een badeendje. Sommige demonstranten lopen met ballonnen in de vorm van eendjes over straat.

‘Waar zijn de vijanden dan?’

De jongere generatie is de corruptie zat. “Wat me niet zint is dat ik steeds te horen krijg dat ons land zoveel vijanden heeft. Waar zijn ze dan?”, zegt een van de jongere demonstranten in de reportage. “En ik heb het gevoel dat de mensen die nu aan de macht zijn denken dat ze kunnen doen en laten wat ze willen.”

Aleksej Navalny kon niet bij de demonstraties aanwezig zijn. Hij is vorige week opgepakt voor het oproepen tot illegale demonstraties en werd direct veroordeeld tot twintig dagen celstraf. Tijdens de protesten sleurde de politie, samen met ‘vrienden van de politie’, de demonstranten naar busjes om ze te arresteren. Er zijn uiteindelijk, door heel Rusland, zeker 262 mensen aangehouden.

Ontbloot bovenlijf

Ook de naaste medewerkers van Navalny behoorden niet tot de demonstranten. “Je moet van goeden huize komen wil je dat riskeren”, zegt verslaggever d’Hamecourt. “Er is natuurlijk geen pardon, het is onmiddellijk opgepakt worden, onmiddellijk snelrecht, en je zit twee weken in de nor.”

Maar Poetins verjaardag werd dit weekend ook gevierd: de oudere generatie danste op straat. “Het is een mooie dag vandaag”, zegt een 80-jarige man. “We dansen hier altijd al in het weekend, maar vandaag is het extra feest want Poetin is 65 jaar.” Op de vraag of Poetin inmiddels niet met pensioen moet, is de man duidelijk: “Nee! Heb je die foto’s niet gezien waar Poetin met een ontbloot bovenlijf poseert? Hij ziet er nog fantastisch uit. Hij kan nog lang mee.”

Onder invloed van propaganda

Volgens d’Hamecourt is de loyaliteit van de oudere generatie begrijpelijk: “Dit zijn mensen die echt onder de invloed zijn van de propaganda en werkelijk geloven dat het huidige regime hen een goede oude dag heeft gegeven. Daar zijn ze dankbaar voor. En terecht: dit zijn de mensen die net de Sovjet-Unie hebben meegemaakt, en de ellende daarvan hebben gezien."

“Ze leven in een wereld van verschil”, vervolgt de verslaggever. “Er zijn nu mooie winkels en mooie straten. Stabiliteit is voor die groep ongelofelijk belangrijk, en ze krijgen dagelijks ingepeperd dat dat door Poetin komt. Voor de jongeren is dat anders want die hebben de sovjet-tijd niet meegemaakt. En ze hebben natuurlijk een veel bredere bron van informatie via het internet."

Naar schatting gaan zeker 250.000 Russische jongeren, met name hoger opgeleiden, het land de komende tijd verlaten. d’Hamecourt: “Die gele eendjes maken duidelijk dat ze verdomd goed weten hoe het land in elkaar steekt en waar de obstakels voor hun toekomst zitten.”

Luister morgen tussen 09.30 en 12.00 in De Ochtend naar deel twee van de reportage, waarin wordt ingezoomd op de oppositie. Beluister het eerste deel hier terug: