Wat zijn de risico’s van een radioactieve lekkage?

“Het hangt er allemaal af van wat er gebeurt”, vertelt Lars Roobol, hoofd van de afdeling Stralingsonderzoek, Kennis en Beleid bij het RIVM. Tot nu toe zijn er nog geen lekken te bekennen, maar wat gebeurt er als die er wél komen?

Radioactief

Bij een ernstig ongeval kunnen er radioactieve stoffen vrij komen en in de open lucht terecht komen. “Als je denkt aan een type ongeval als Tsjernobyl, dan kan omgeving aan flink veel straling blootgesteld worden en dus een aanzienlijke dosis ontvangen.”

Wat de grootte is van een getroffen omgeving, staat ter discussie in de wetenschappelijk wereld. “In 1986 hebben ze bij Tsjernobyl heel ruim ontruimd. Toen deden ze een evacuatie in een cirkel van ongeveer 30 kilometer. Er zijn nu wetenschappers die zeggen: wie weet hadden we dat ook minder kunnen doen.”

Zwart scenario

Bij een ernstige radioactieve lekkage bij de Oekraïense kerncentrale kan Nederland ook last krijgen van de consequenties. “Dat zagen we ook in 1986. Door de wind zijn er radioactieve deeltjes in Nederland gekomen.” In die tijd werden er zelfs waarschuwingen afgegeven. “Ze zeiden: je kan beter even niet alles wat in je tuin staat, opeten.” Maar een echt gevaar voor radioactieve straling was er, volgens Roobol, niet in Nederland.

Jodiumtabletten

Na de inval van Rusland in Oekraïne zijn jodiumtabletten erg populair in Nederland. Dat is niet nodig, vertelt Roobol. “Allereerst werken die tabletten alleen tegen radioactief jodium en niet tegen alle andere stoffen die eventueel ook vrij kunnen komen.”

Ook hebben die tabletten alleen maar zin voor de kwetsbare mensen in een radius van honderd kilometer rondom een kerncentrale. “Die van Oekraïne staat bijna tweeduizend kilometer verder, dat is verder dan die honderd kilometer en dus ook iet zinvol.”