'We keken na 9/11 te weinig naar onszelf'

Teun van Dongen werkt bij het International Centre for Counter-Terrorism (ICCT) in Den Haag, is expert op het gebied van terrorisme en terrorismebestrijding. Hij vindt dat we te weinig naar de westerse bemoeienissen in het Midden-Oosten hebben gekeken en na de aanslagen vooral achter het idee zijn aangegaan dat de aanslagen werden gepleegd omdat de terroristen tegen de westerse vrijheden waren.

"Het is een miskenning van de grieven die onder de motieven van de aanslagplegers liggen. Als je zegt: ze doen dit omdat ze tegen onze democratie zijn, dan ga je voorbij aan het feit dat heel veel van die aanslagen werden gepleegd als een daad van verzet tegen onze defensie en buitenlandse politiek in de islamitische wereld."

Frame van heilige oorlog

De strijd tegen terrorisme is dus vooral geframed als een heilige oorlog. Terroristen voeren een heilige oorlog tegen het westen en daarom moet het westen zich verdedigen omdat onze vrijheden op het spel staan. "Dat is misschien in de top wel zo", zegt van Dongen. "Dus de leiders van de terroristische organisaties voeren die heilige oorlog wel. Maar de meelopers, de mensen die daadwerkelijk de aanslagen plegen en die sluiten zich om hele andere redenen aan. Die zijn vooral boos om geopolitieke redenen."

Als je dus iets aan terrorismebestrijding wil doen, en wil voorkomen dat mensen zich aangetrokken voelen tot extreme organisaties, moet je ook zelfkritisch zijn en begrijpen dat de manier waarop het westen in die landen aanwezig is juist een voedingsbodem is.