Kan de annexatie van Oost-Oekraïne nog gestopt worden?

"Dit is de kern waar de Verenigde Naties in 1945 voor is opgericht”, vertelt universitair docent internationaal strafrecht Marieke de Hoon in Nieuws en Co. “Maar kan je er nu iets tegen doen? Ja, maar heel veel meer dan we nu al doen?"

Maatregelen

"Je kunt er militair iets tegen doen en dat gebeurt ook. Er wordt gevochten om die territoria terug onder eigen macht te krijgen. Wij als westerse landen leveren daar militaire steun voor”, vertelt De Hoon. “Dat kan eventueel opgeschaald worden naar daadwerkelijk daar mee gaan vechten. Dat is tot nu toe nog niet wenselijk geacht. Dat vinden we vooralsnog tegen onze belangen in gaan."

"Dan heb je natuurlijk sancties. Die worden ook al heel erg ingezet. Je hebt juridische procederen. Daar lopen al zaken van tegen Rusland. Rusland is niet pas nu bezig met het annexeren van die territoria en heeft ook al de Krim geannexeerd in 2014. Ook met zo’n nepreferendum. Sindsdien lopen er al juridische zaken bij het Internationaal Gerechtshof, waarbij Oekraïne Rusland heeft gedaagd en gezegd: jullie annexeren dat illegaal."

Annexatie

De juridische procedure tegen Rusland vanwege de illegale annexatie van de Krim is nu al jaren aan de gang. "Uiteindelijk moet je een oorlog militair winnen. Ik ben jurist en dat recht is ontzettend belangrijk voor allerlei redenen, maar een uitspraak van het Internationaal gerechtshof of een resolutie van de VN stopt Poetin op dit moment niet. Dat maakt het heel lastig. Het is ontzettend belangrijk, maar het duurt ontzettend lang."

Nut

Wat is het nut van het aangaan van juridische procedures? "Om toch de norm te stellen. Poetin wordt in het zadel gehouden door allerlei steun. Door steun van eigen achterban, er zjin verassend veel Russen die nog steeds denken dat dit een rechtvaardige oorlog is. Door andere landen, door andere Russische machthebbers die hem in het zadel houden. Door maar allerlei uitspraken te laten doen door rechtbanken, door de Verenigde Naties, dat dit echt anders is en dit niet mag, probeer je een bijdrage te leveren aan het afbrokkelen van die steun. Dat lijkt heel beperkt, maar het is wel heel belangrijk. Omdat je niet veel andere mogelijkheden hebt."

"Het is ook een erkenning voor de slachtoffers, en je hoopt ook dat op de lange termijn door dit soort uitspraken het bijdraagt aan een nieuw narratief, verhaal van wat er werkelijk wel is gebeurd. In plaats van dat allemaal desinformatie de boventoon blijft voeren."