Hoe bewijs en veroordeel je oorlogsmisdaden?

Brus legt uit dat het bekende spreekwoord 'Alles is geoorloofd in liefde en oorlog' niet opgaat. Ook in oorlog gelden bepaalde rechten en regels, namelijk het oorlogsrecht. Brus vertelt dat in het Verdrag van Genève, waarin de rechtsregels staan die gelden tijdens een gewapend conflict, is opgenomen dat burgers nooit het primaire doel mogen zijn. Is dat wel het geval, dan is er sprake van een oorlogsmisdaad.

Bewijs

Voordat er sprake is van een oorlogsmisdaad, moet er eerst bewijs verzameld worden om de zaak kracht bij te zetten. Brus: "In beginsel kunnen alle bronnen die informatie laten zien van wat er gebeurd is, dienen als bewijs." Maar de hoogleraar geeft wel aan dat beelden an sich, zoals die in Boetsja, niet voldoende zijn om een zaak op te bouwen: "Er zou locatie-onderzoek plaats moeten vinden, welke legereenheden waren aanwezig, welke wapens zijn er gebruikt?"

Voorbeelden internationaal oorlogsrecht

Brus geeft aan dat het lange tijd moeilijk was om oorlogsmisdaden te veroordelen. "Na de Tweede Wereldoorlog waren misdrijven nog niet duidelijk omschreven." Na de berechting van de verliezers van de Tweede Wereldoorlog, Duitsland en Japan, is het lang stil geweest rond het oorlogsrecht. In de jaren 90 begon het door de oorlog in Joegoslavië en de genocide in Rwanda weer op te leven. Brus: "Vanaf toen werd het internationaal oorlogsrecht ook een echt instrument om daadwerkelijk wat te doen." De regels werden duidelijk vastgelegd, mensen werden gearresteerd en aangeklaagd en er werd ervaring opgedaan. Dit is uiteindelijk uitgemond in het Internationale Strafhof waar ondertussen 150 landen bij aangesloten zijn.

Benieuwd naar het hele gesprek? Luister het terug in de podcast van Vroeg!